14 Ιαν 2015

Πίσω από τις εκλογές υπάρχει η κρίση του νομίσματος

LIU MINGLI*
Πίσω από την ελληνική εκλογή υπάρχει κρίση του νομίσματος. Η λύση δεν θα έρθει από διαπραγμάτευση μεταξύ τρόικας και ελληνικής κυβέρνησης, αλλά με τη θεσμική ανάπτυξη της Ευρωζώνης. Μακροπρόθεσμα, οι δύο πλευρές δεν μπορούν να τηρήσουν τη συμφωνία επ’ αόριστον εάν οι θεσμοί δεν αλλάξουν, επειδή η Ελλάδα δεν μπορεί να αναπτυχθεί κατά το γερμανικό μοντέλο (δεν έχει τις οικονομικές δυνατότητες ούτε τους φυσικούς πόρους), ενώ η Γερμανία δεν μπορεί να συνεχίσει να βοηθάει την Ελλάδα, λόγω εσωτερικών πολιτικών πιέσεων.


Επειδή η Ευρωζώνη αλλάζει αργά, η ευρωπαϊκή οικονομία θα επηρεαστεί από τις αβεβαιότητες που προκύπτουν από τις ελληνικές εκλογές. Πράγματι, οι επιπτώσεις ήδη έχουν φανεί στα χρηματιστήρια και στις αγορές συναλλάγματος. Αλλά οι οικονομικές επιπτώσεις δεν θα είναι καταστροφικές και η Ελλάδα θα παραμείνει στην Ευρωζώνη τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα. Ο ΣΥΡΙΖΑ ζητεί μείωση του χρέους και νέα διαπραγμάτευση για τη συμφωνία διάσωσης, αλλά δεν θέλει να οδηγήσει την Ελλάδα εκτός Ευρωζώνης. Ως αντιπολίτευση, ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να προσελκύσει ψήφους, αλλά όταν έρθει στην εξουσία θα αναγκαστεί να αντιμετωπίσει την πραγματικότητα. Επίσης, η καγκελάριος Μέρκελ ασκεί κριτική στην Ελλάδα, αλλά ένας από τους στόχους είναι να επηρεάσει ανθρώπους πριν από τις εκλογές. Δεν υπάρχει προηγούμενο για έξοδο από την Ευρωζώνη και η Γερμανία και τα άλλα μέλη της Ευρωζώνης δεν μπορούν να είναι σίγουρα ότι το ρίσκο είναι διαχειρίσιμο. Τρίτο στοιχείο είναι ότι η απόδοση του κρατικού χρέους άλλων χωρών της περιφέρειας δεν αυξήθηκε με τα γεγονότα στην Ελλάδα, το οποίο σημαίνει ότι ο κίνδυνος μετάδοσης του προβλήματος είναι περιορισμένος τώρα σε σχέση με λίγα χρόνια πριν.

Αλλά και αν είναι περιορισμένος ο αντίκτυπος των ελληνικών εκλογών, δεν μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι για το μέλλον της ευρωπαϊκής οικονομίας. Θα ταλαιπωρείται από τον αργό ρυθμό με τον οποίο μεταρρυθμίζονται οι δομές της, από έναν πληθυσμό που γηράσκει, από αυξανόμενα κρατικά χρέη, από ανεπαρκή έρευνα και ανάπτυξη, και από το γεωπολιτικό ρίσκο που παρουσιάζουν γείτονες. Πολλοί ελπίζουν ότι η ποσοτική χαλάρωση, η οποία μπορεί να ανακοινωθεί από την ΕΚΤ στις 22 Ιανουαρίου, θα τονώσει την οικονομία, όπως στις ΗΠΑ. Αλλά δεν μπορούμε να περιμένουμε πάρα πολλά απ’ αυτό. Γενικώς, η ποσοτική χαλάρωση μπορεί να φέρει δύο αλλαγές που θα βοηθήσουν την οικονομία - ένα είναι περισσότερη ρευστότητα στην αγορά, η άλλη είναι χαμηλότερη απόδοση του κρατικού χρέους. Αλλά στην Ευρώπη, οι πιστωτικοί οργανισμοί δεν στερούνται ρευστότητας, το πρόβλημά τους είναι ότι οι επιχειρήσεις δεν ζητούν δάνεια. Εν τω μεταξύ, η απόδοση του κρατικού χρέους σε χώρες της περιφέρειας, πλην Ελλάδος, είναι ήδη χαμηλή. Και τώρα δεν είναι καλή στιγμή για την ΕΚΤ να αγοράσει ελληνικό χρέος. Οπότε είναι περιορισμένος ο ρόλος που μπορούν να παίξουν μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης.

Το μέλλον της ευρωπαϊκής οικονομίας κρίνεται από τους βασικούς πυλώνες (fundamentals). Η επιρροή των ελληνικών εκλογών και τα μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ θα είναι περιορισμένα και πρόσκαιρα. Εάν η Ευρώπη θέλει οικονομική ανάπτυξη, θα χρειαστεί να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις, να στηρίξει την καινοτομία, να βελτιώσει τους θεσμούς της Ευρωζώνης κ.ά. Ο δρόμος για το μέλλον της Ευρώπης δεν θα είναι εύκολος.
* Ο κ. Liu Mingli είναι αναπληρωτής διευθυντής του Ιδρύματος Ευρωπαϊκών Σπουδών στα Ιδρύματα Σύγχρονων Διεθνών Σχέσεων της Κίνας.

Πηγή: http://goo.gl/8FDKyB

Δεν υπάρχουν σχόλια: