Ο M. Draghi, το Grexit και το διπλό νόμισμα

 Του Γ. Αγγέλη

Παρ΄ ότι έχει εμφανή τα χαρακτηριστικά της ένθεν κακείθεν σκοπιμότητας, εν τούτοις «πατάει» και με τα δύο πόδια στο πραγματικό πρόβλημα της Ευρωζώνης, που στην Ελλάδα είναι πλέον εξόφθαλμο και αναμφισβήτητο: η υπερχρέωση σε συνθήκες αποπληθωρισμού και ύφεσης καθιστά το υπερβολικό χρέος αδύνατο να εξυπηρετηθεί.Με άλλα λόγια, μπορεί το Spiegel και τα άλλα γερμανικά και αγγλοσαξονικά ΜΜΕ να παίρνουν θέσεις που θυμίζουν τη διετία 2011 – 2012 εν όψη της κάλπης της 25ης Ιανουαρίου, αλλά η αλήθεια είναι πως από τότε μέχρι και τώρα ότι έχει γίνει στην Ελλάδα για να αποτρέψει το περιβόητο Grexit δεν το έχει πετύχει.

Το χρέος είναι εδώ, είναι μεγαλύτερο και η κατάσταση της οικονομίας στην Ευρωζώνη είναι χειρότερη, καθώς αυτή έχει παγιδευτεί στον φαύλο κύκλο της υπερχρέωσης και του αποπληθωρισμού.Όπως γνωρίζει ο κάθε οικονομικός αναλυτής δύο είναι οι παράγοντες που μπορούν να αφοπλίσουν ή έστω να εκτονώσουν προσωρινά την ωρολογιακή βόμβα του χρέους: ο πληθωρισμός που απομειώνει την πραγματική του αξία και η ανάπτυξη που επιτρέπει την παραγωγή εισοδήματος για την αποπληρωμή του.

Δηλαδή τα δύο στοιχεία που όχι μόνο λείπουν αυτή την περίοδο από την Ευρωζώνη και την Ελλάδα αλλά και επιδεινώνονται χωρίς προοπτική αναστροφής.Αυτή είναι η πραγματική βάση της αναβίωσης των σεναρίων που επαναφέρουν το ενδεχόμενο του Grexit ή του διπλού νομίσματος, απλώς η αφορμή για να ξαναβγούν στην επιφάνεια είναι οι εκλογές.

Όσον αφορά στο σενάριο του διπλού νομίσματος δεν υπάρχει τίποτα το «μαγικό».Είναι ένας «ασφαλής» τρόπος για να αρχίσει ένας δεύτερος κύκλος εσωτερικής υποτίμησης που δεν θα μετριέται υποχρεωτικά σε ευρώ…  Ή όπως ορισμένοι εκτιμούν το πρώτο βήμα για το «ξήλωμα» του ευρώ...

Ορισμένοι αξιολογούν τη μέθοδο αυτή σαν μία ενδιάμεση κατάσταση που επιτρέπει σε μία χώρα να αποφύγει την έξοδο από το ευρώ και να παραμείνει σε αυτό μέχρι την τελική απόσυρση του δεύτερου νομίσματος (όποια μορφή και αν πάρει αυτό).

Η αλήθεια και εδώ είναι ότι η επόμενη ημέρα του διπλού νομίσματος δεν είναι μονοδρομικά το ευρώ.Το αν μία οικονομία που έχει χρησιμοποιήσει διπλό νόμισμα, δηλαδή το σκληρό ευρώ και ένα υποτιμημένο «χαρτί» ως νόμισμα εσωτερικών συναλλαγών, θα επιστρέψει στο ευρώ ή όχι εξαρτάται από το αν η εσωτερική υποτίμηση θα «πετύχει» να την οδηγήσει σε ανάκαμψη ή όχι. Και αυτό εξαρτάται από το διεθνές περιβάλλον μέσα στο οποίο λειτουργεί και όχι το πόσο περισσότερο θα ρίξει την πραγματική αξία των δαπανών του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

Και ο ορίζοντας της Ευρωζώνης ακόμα δεν έχει ξεκαθαρίσει για το πως θα ξεφύγει αυτή από το φαύλο κύκλο του αποπληθωρισμού και της υπερχρεώσης...

Και στο σημείο αυτό είναι που οι διεθνείς αγορές περιμένουν τη «λύση» ή έστω την προσωρινή… ξαστεριά από την ΕΚΤ και τον M. Draghi.Το μόνο εργαλείο που μπορεί να προσφέρει… χρόνο και προσωρινή εκτόνωση στη συμπιεσμένη και χωρίς διέξοδο οικονομία της Ευρωζώνης είναι ένας χρηματοδότης με «μεγάλο πορτοφόλι», από την στιγμή που η Fed σταμάτησε το πρόγραμμα «ποσοτικής χαλάρωσης» από το οποίο στήριζαν τους ισολογισμούς τους οι ευρωπαϊκές τράπεζες.

Θα το κάνει ο M. Draghi; Εκείνος όπως και άλλοι συνάδελφοί του στο Εκτελεστικό Συμβούλιο της ΕΚΤ φαίνονται αποφασισμένοι να προχωρήσουν στο περιβόητο πρόγραμμα αγοράς κρατικών και εταιρικών ομολόγων.Οι γερμανοί όμως «μεγαλομέτοχοι» της ΕΚΤ, τόσο οι πολιτικοί όσο και οι τραπεζίτες αρνούνται μία τέτοια κίνηση καθώς αυτή θα ισοδυναμούσε με τη δρομολόγηση της «αμοιβαιοποίησης» του χρέους και κατά συνέπεια δεν θα υπήρχε πλέον κανένας λόγος που θα μπορούσε να εμποδίσει την δημοσιονομική και πολιτική ενοποίηση της Ευρωζώνης.

Όμως μία τέτοια τάση «αμοιβαιοποίησης» του χρέους είναι απολύτως αντίθετη με τις ισχυρές οικονομικές δυνάμεις σε εθνικό επίπεδο που λόγω της κρίσης και της ενδοευρωπαϊκής διάστασης παραμένουν σταθερές στην «αξία» ότι αυτοί που περισσεύουν είναι πάντα οι απέναντι...

Αυτή η σύγκρουση έχει αναδυθεί με την αφορμή των ελληνικών εκλογών και θα συνεχίσει να παίρνει ολοένα και μεγαλύτερες διαστάσεις όσο ο χρόνος κυλά και πλησιάζει το φθινόπωρο των εκλογών στην Ιβηρική χερσόνησο όπου τα μεγέθη που διακυβεύονται δεν συγκρίνονται με αυτά της Ελλάδας. Για να μη μιλήσουμε για το ενδεχόμενο πολιτικής κρίσης στη γειτονική Ιταλία της οποίας οι ανάγκες εξυπηρέτησης του χρέους για ένα χρόνο υπερβαίνουν το συνολικό δημόσιο χρέος της Ελλάδας.

Στην πραγματικότητα η απειλή για το ενδεχόμενο «Grexit» ή του διπλού νομίσματος στην Ελλάδα σαν συνέπεια των πολιτικών επιλογών της 25ης Ιανουαρίου δεν είναι παρά η μύτη στο παγόβουνο της ευρωπαϊκής κρίσης.Θα καταφέρει ο M. Draghi να απομακρύνει την Ευρωζώνη από το σημείο σύγκρουσης με το παγόβουνο;

Οι πιο κοντινοί στα όσα συζητούνται στην Φρανκφούρτη λένε ότι ανεξάρτητα από τις δημόσιες αντιρρήσεις της γερμανικής καγκελαρίας ο Ιταλός πρόεδρος της ΕΚΤ θα προχωρήσει στην κινητοποίηση του τελευταίου εργαλείου της Ευρωζώνης, το δικό της πρόγραμμα «ποσοτικής χαλάρωσης».

Πολύ πιθανόν όχι τον Ιανουάριο αλλά στις 5 Μαρτίου από τη Σύνοδο του Συμβουλίου στην Λευκωσία.Αυτό όμως δεν σημαίνει και «λύση» για το πρόβλημα της Ελλάδας.Όπως έχει αναφέρει επανειλημμένα το Capital.gr και το «Κεφάλαιο» για την αγορά κρατικών ομολόγων μπορεί η Ελλάδα να έχει αναλογικά δικαιώματα συμμετοχής (2,8% των συνολικών αγορών), αλλά η ΕΚΤ έχει επίσης πολλούς τρόπους να βάλει προϋποθέσεις στις αγορές αυτές.

Και οι προϋποθέσεις αυτές είναι που κάνουν τις διεθνείς αγορές κεφαλαίου να διαχωρίζουν προς το παρόν την αξιολόγηση και τις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων, από τα ισπανικά, τα πορτογαλικά ή τα ιταλικά ομόλογα.Με άλλα λόγια μέχρι τις αρχές Μαρτίου το εκκρεμές της αγωνίας θα συνεχίσει να κινείται ανάμεσα στην οικονομία και την πολιτική με απρόβλεπτο τρόπο…

Η αναβίωση στα διεθνή ΜΜΕ του… στοιχήματος για την τύχη της Ελλάδας στο ευρώ, δρομολογήθηκε σχεδόν ταυτόχρονα με την προκήρυξη των εκλογών.

Πηγή:www.capital.gr