Που το παέι ο Σόϊμπλε ;

Ανδρέας Καψαμπέλης

Την ώρα που στη Γερμανία συζητούν και στοιχηματίζουν αν ετοιμάζεται να αποσυρθεί από την πολιτική εν όψει των εκλογών του 2017, ο Β. Σόιμπλε δείχνει  να  έχει κλείσει τα αυτιά και να προσπαθεί να επεκτείνει και πέραν της Ευρώπης την κυριαρχία του. επιβάλλοντας τους δικούς του όρους ακόμη και στο ΔΝΤ…Η Ελλάδα όπως φαίνεται χρησιμοποιήθηκε για άλλη μια φορά ως πειραματόζωο για τη διαμόρφωση των ισορροπιών στις σχέσεις μεταξύ των δανειστών. Τα αποτελέσματα είναι ισοπεδωτικά αν κρίνει κανείς και από το νέο τσουνάμι μέτρων που προωθούνται σε συνδυασμό με τις αόριστες και μελλοντικές δεσμεύσεις για την ελάφρυνση του χρέους.

Όπως αναφέρουν πληροφορίες της "κυριακάτικης δημοκρατίας", μάλιστα, η εικόνα για τις συζητήσεις μεταξύ Βερολίνου και ΔΝΤ είναι στην πραγματικότητα αρκετά διαφορετική από αυτήν που παρουσιάζεται. Η απειλή του Ταμείου ότι θα αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα δεν αποδείχθηκε απλώς μια πομφόλυγα αλλά προσέκρουσε παρασκηνιακά στην αντιστροφή του εκβιασμού από τον ίδιο τον Σόιμπλε. Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών την ώρα που δημοσίως εκδήλωνε την επιθυμία του να παραμείνει το ΔΝΤ στο πρόγραμμα, ανεπισήμως διαμήνυε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού ότι διαθέτει λύσεις και για την περίπτωση που αποφασίσουν το αντίθετο… 

Εκ του αποτελέσματος ήδη προκύπτει ότι ο εκβιασμός κ. Σόιμπλε ήταν ισχυρότερος. Στην τελευταία συνεδρίαση του Eurogroup το ΔΝΤ αρκέστηκε σε μια δήλωση ότι το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο ενώ οι όποιες ουσιαστικές αποφάσεις θα ληφθούν μετά το 2018 και τις γερμανικές εκλογές. Στο μεταξύ τα μέτρα θα συνεχίζουν να γαζώνουν την ελληνική κοινωνία… 

Είναι ενδεικτικό πάντως ότι και στη συνεδρίαση αυτή απέφυγε να παραστεί η Κριστίν Λαγκάρντ, στέλνοντας στη θέση της τον Π. Τόμσεν και θέλοντας να διατηρήσει τα περιθώρια διαπραγματευτικών ελιγμών κατά τους επόμενους μήνες. Στο πλαίσιο αυτό το ΔΝΤ συνέχισε και μετά το Eurogroup να υπαινίσσεται ότι η συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα θα κριθεί από την ποσοτικοποίηση των μέτρων ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους. Παρασκηνιακώς ο κ. Σόιμπλε φέρεται να «απαντά» ότι αν χρειαστεί η Ευρώπη (δηλαδή η Γερμανία) μπορεί να δώσει μόνη της διέξοδο. Η διαφορά σε αυτή την περίπτωση, βέβαια, είναι ότι η (καθημαγμένη) Ελλάδα θα υποχρεωθεί να υποστεί ένα μεγάλο τμήμα και των νέων επιβαρύνσεων που θα συνεπάγεται η «λύση Σόιμπλε» αφού η πραγματική απομείωση του χρέους θα έχει παραμείνει κενό γράμμα. Όπως σημειώνουν μάλιστα οι γνωρίζοντες, απόρροια αυτού του παιγνίου είναι και η -εν είδει «μηνύματος»- δήλωσή του ότι το 2018 «θα ληφθούν επιπλέον μέτρα, εάν είναι απαραίτητο». 

Ο κ. Σόιμπλε έχει ωστόσο και έναν λόγο που του επιτρέπει να κάνει εκ του ασφαλούς τους δικούς τους εκβιασμούς στο ΔΝΤ. Μπορεί ο ρόλος της Αμερικής να είναι αποφασιστικός στο Ταμείο αλλά δεν παύουν να έχουν λόγο στις κρίσιμες αποφάσεις και τα μεγάλα ευρωπαϊκά κράτη. Επομένως, η Γερμανία «συμμετέχει» και η ίδια σε ένα ποσοστό στις επιλογές του ΔΝΤ. Γι' αυτό και οι ψύχραιμοι παρατηρητές θεωρούν βέβαιο ότι θα επέλθει ένας τελικός συμβιβασμός έως το τέλος του χρόνου που θα είναι όμως προσαρμοσμένος στα μέτρα του κ. Σόιμπλε. 

Σε αυτή τη διελκυνστίδα είναι φανερό ότι η Ελλάδα δεν έχει ιδιαίτερη θέση. Φάνηκε με την ψήφιση των πρόσφατων νομοσχεδίων αλλά και με τις διορθώσεις που υποχρεώθηκε να δεχθεί προκειμένου να λάβει σε δόσεις τους επόμενους μήνες τη δόση των 10,3 δις ευρώ. Για τους δανειστές, όπως αναφέρουν σχετικές πληροφορίες, δεν συνιστά πλέον πρόβλημα η αντιμετώπιση της ελληνικής πλευράς. Παρά τα όσα ακούγονται για εσωτερική κατανάλωση, στο Βερολίνο λένε ότι η Ελλάδα δεν έχει καμία διαπραγματευτική ισχύ. Από τη στιγμή που αποδέχτηκε προ μερικών μηνών το τρίτο μνημόνιο, υποχώρησε σε όλα τα κρίσιμα σημεία και βρέθηκε πάλι ενώπιον του κινδύνου πιστωτικής ασφυξίας, θεωρείται νομοτελειακή η αποδοχή οποιασδήποτε απαίτησης της τρόικας. Γι αυτό και τις τελευταίες εβδομάδες αλλά και αμέσως μετά από τη συνεδρίαση του Eurogroup επιβάλλουν κατά τρόπο εξευτελιστικό και χωρίς προσχήματα τους όρους τους. 

Η χώρα μας δεν έχει χάσει μόνο κάθε εργαλείο διαπραγμάτευσης αλλά έχει απομείνει εμφανώς και δίχως συμμαχίες εντός της Ευρωζώνης. Η τελευταία επίσκεψη του κ. Τσίπρα στον κ. Ολλάντ δεν τον βοήθησε σε τίποτε αφού ο Γάλλος πρόεδρος βυθίζεται καθημερινά και οδηγείται σε ένα οικτρό και πρόωρο πολιτικό τέλος. Όμως και η συνάντηση την οποία είχε ο κ. Τσίπρας αυτές τις ημέρες στην Κωνσταντινούπολη με την κ. Μέρκελ δεν είχε να του προσφέρει τίποτε. Οι προσδοκίες του παρελθόντος, που συνοδεύονταν και από επικοινωνιακή υπερβολή, περί ρήγματος στις σχέσεις της καγκελαρίου με τον υπουργό τη,  την κρίσιμη ώρα δεν επαληθεύονται. Κι έτσι απομένει ο κ. Σόιμπλε κυρίαρχος να δίνει το ρυθμό των εξελίξεων και των αποφάσεων. 

Φαίνεται μάλιστα ότι η όρεξή του έχει ανοίξει πάλι επικίνδυνα. Πληροφορίες της «κυριακάτικης δημοκρατίας» αναφέρουν ότι τις τελευταίες ημέρες φέρεται να μην είναι ικανοποιημένος με την πλήρη υποταγή της Ελλάδας και την ψήφιση όλων των μέτρων και των διορθώσεων που ζητούνται από την κυβερνητική πλειοψηφία στη Βουλή. Εκφράζει επιπροσθέτως επιφυλάξεις για τη δυνατότητα της να τα εφαρμόσει κατά τρόπο αποδοτικό. Μπορεί να ακούγεται παρανοϊκό πρώτα να τα επιβάλει και στη συνέχεια να αμφιβάλλει και ο ίδιος για την επιτυχία τους, αλλά φαίνεται ότι ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών επιμένει στο μονόδρομό του. Γι αυτό και κατά τις ίδιες πηγές, μολονότι συμφωνήθηκε ο «κόφτης» να τεθεί σε λειτουργία από το 2017, τίθεται ήδη θέμα ενεργοποίησης του από το φθινόπωρο καθώς εκτιμάται ότι θα διαπιστωθεί αδυναμία εκτέλεσης του προϋπολογισμού. 

Τα σενάρια που έχουν διατυπωθεί κατά καιρούς για το «πού το πάει» ο κ. Σόιμπλε όσον αφορά τη χώρα μας είναι πολλά. Για τα προσωπικά του σχέδια αν κάτι θεωρείται βέβαιο στη Γερμανία είναι ότι δεν πρόκειται να αποτελέσει τον επόμενο καγκελάριο, όπως ήλπιζε μέχρι προτινος. Ακόμη κι αν αποσυρθεί η κ. Μέρκελ, η επικρατέστερη διάδοχός της για την ηγεσία των Χριστιανοδημοκρατών εν όψει των εκλογών είναι η 55χρονη γοητευτική νυν υπουργός Άμυνας Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Πολλοί υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα μπορεί να ελπίζει στο τέλος του μαρτυρίου της μόνο όταν αποχωρήσει ο κ. Σόιμπλε. Ο ίδιος όμως είτε τερματίσει είτε όχι την πολιτική διαδρομή του σε ένα χρόνο, επιδιώκει να συνδέσει το όνομά του με τη σιδηρά δημοσιονομική πειθαρχία που θα εφαρμόζεται στην Ευρώπη και μετά από αυτόν, έστω και αν ισοδυναμεί με την «Τελική Λύση» για κοινωνίες όπως η ελληνική. 

Ανδρέας Καψαμπέλης
www.dimokratianews.gr