Εμφύλιος πόλεμος στην καρδιά της δύσης, με κύριους αντίπαλους τη Γερμανία και τις ΗΠΑ

Γιάννης Κυμπουρόπουλος

Πανόραμα των αντιθέσεων ανάμεσα στις οικονομικές υπερδυνάμεις της Δύσης η σύνοδος του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον - Απλή υποσημείωση το θέμα του ελληνικού χρέους.Μπο­ρεί κα­νείς να το δει και ως υπερ­θέ­α­μα. Αν έχει την υπο­μο­νή -και την πο­λυ­τέ­λεια- να πα­ρα­κο­λου­θή­σει όλη τη ροή πλη­ρο­φο­ριών, δη­λώ­σε­ων, συ­ζη­τή­σε­ων και αντι­πα­ρα­θέ­σε­ων που εξε­λίσ­σο­νται στην Ουά­σιγ­κτον, στο πλαί­σιο της ετή­σιας συ­νό­δου του ΔΝΤ και της Πα­γκό­σμιας Τρά­πε­ζας, μπο­ρεί και να βρει δια­σκε­δα­στι­κά στοι­χεία.

Το show εξε­λίσ­σε­ται σε πολλά πεδία ταυ­τό­χρο­να: το βα­σι­κό είναι η σύ­νο­δος του ΔΝΤ, αλλά υπάρ­χουν και πολλά πα­ράλ­λη­λα γε­γο­νό­τα, όπως η αντί­στοι­χη ετή­σια σύ­νο­δος του IIF, του πα­λιού γνώ­ρι­μου στην Ελ­λά­δα από τον ρόλο του στο PSI Διε­θνούς Χρη­μα­το­πι­στω­τι­κού Ιν­στι­τού­του, ή η σύ­νο­δος των υπουρ­γών Οι­κο­νο­μι­κών του G20, του οποί­ου την προ­ε­δρία ανα­λαμ­βά­νει τον επό­με­νο χρόνο η Γερ­μα­νία.  

Το ελ­λη­νι­κό ζή­τη­μα, δη­λα­δή το θέμα της βιω­σι­μό­τη­τας του χρέ­ους και η συμ­με­το­χή του ΔΝΤ στο τρίτο Μνη­μό­νιο είναι στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα μια απλή υπο­ση­μεί­ω­ση σ’ αυτό το υπερ­θέ­α­μα. Κα­νείς δεν πε­ρι­μέ­νει σο­βα­ρά, στις ολι­γό­λε­πτες δι­με­ρείς συ­να­ντή­σεις (άλλως, «ξε­πέ­τες») που θα έχει η ελ­λη­νι­κή αντι­προ­σω­πεία μέχρι την Κυ­ρια­κή (με τη Λα­γκάρντ, τον Σόι­μπλε, τον Μο­σκο­βι­σί, τον Σαπέν, τον Πα­ντο­άν και άλ­λους) μπο­ρεί να βγει μια πραγ­μα­τι­κή «εί­δη­ση».  

ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΑ ΑΠΟ ΤΙΣ “ΕΧΘΡΟΠΡΑΞΙΕΣ”  

Ωστό­σο, και όσα έχουν ήδη λε­χθεί δη­μό­σια, κυ­ρί­ως στο πεδίο της αντι­πα­ρά­θε­σης της ηγε­σί­ας του ΔΝΤ με τον Γερ­μα­νό υπουρ­γό Οι­κο­νο­μι­κών Β. Σόι­μπλε για το θέμα του ελ­λη­νι­κού χρέ­ους, πρέ­πει να δια­βα­στούν μέσα στο ευ­ρύ­τε­ρο πλαί­σιο ενός δια­τλα­ντι­κού «εμ­φυ­λί­ου» που έχει ξε­σπά­σει για τις προ­ο­πτι­κές της πα­γκό­σμιας οι­κο­νο­μί­ας.  

Ας δούμε με­ρι­κές χα­ρα­κτη­ρι­στι­κές «εχθρο­πρα­ξί­ες»:  

Προη­γή­θη­κε το ΔΝΤ με την ετή­σια έκ­θε­σή του για τις αναι­μι­κές προ­ο­πτι­κές της πα­γκό­σμιας ανά­πτυ­ξης - στην οποία, ωστό­σο, έδει­ξε μιαν ανε­ξή­γη­τη εκ πρώ­της όψεως αι­σιο­δο­ξία για την Ελ­λά­δα. Στην έκ­θε­ση αυτή το ΔΝΤ κα­τέ­γρα­ψε μια ασυ­νή­θι­στη ανη­συ­χία για τις αυ­ξα­νό­με­νες ει­σο­δη­μα­τι­κές ανι­σό­τη­τες, κυ­ρί­ως με τη λο­γι­κή ότι αυτές υπο­σκά­πτουν τη ζή­τη­ση και, άρα, δυ­σκο­λεύ­ουν τις προ­ο­πτι­κές ανά­πτυ­ξης.  

Προς επίρ­ρω­ση του πα­ρα­πά­νω συ­μπε­ρά­σμα­τος, η Λα­γκάρντ βγαί­νει δη­μό­σια και καλεί τις χώρες με δη­μο­σιο­νο­μι­κό πε­ρι­θώ­ριο να πά­ρουν μέτρα ενί­σχυ­σης της ζή­τη­σης, κα­το­νο­μά­ζο­ντας ιδιαί­τε­ρα τη Γερ­μα­νία, τον Κα­να­δά και την Κορέα. Ο υπαι­νιγ­μός πίσω από την πα­ρό­τρυν­ση είναι ότι, αν δεν το κά­νουν, θα έχουν την ευ­θύ­νη για ένα νέο κύκλο οι­κο­νο­μι­κής κρί­σης. Κι αυτός ο υπαι­νιγ­μός είναι ταυ­τό­ση­μος με αυτόν που είχε δια­τυ­πώ­σει πρό­σφα­τα ο Ντρά­γκι, όταν κά­λε­σε επί­σης ευ­θέ­ως και ονο­μα­στι­κά τη Γερ­μα­νία, που έχει δη­μο­σιο­νο­μι­κό πε­ρι­θώ­ριο, να ευ­νο­ή­σει αυ­ξή­σεις στους μι­σθούς.  

Καμιά αντίρ­ρη­ση ως προς τον κίν­δυ­νο νέας οι­κο­νο­μι­κής κρί­σης, απα­ντά­ει ο Σόι­μπλε -πά­ντα στο «θέ­α­τρο» της Ουά­σιγ­κτον-, αλλά να δούμε τι φταί­ει γι’ αυτό. Φταί­ει -είπε ο δρ. Σόι­μπλε- η υπερ­βο­λι­κά χα­λα­ρή νο­μι­σμα­τι­κή πο­λι­τι­κή, δη­λα­δή οι πο­σο­τι­κές χα­λα­ρώ­σεις της FED, της BoJ και, πάνω απ’ όλες, της ΕΚΤ. Η πα­γκό­σμια διό­γκω­ση του χρέ­ους -κρα­τι­κού, ιδιω­τι­κού και επι­χει­ρη­μα­τι­κού- και η νο­μι­σμα­τι­κή χα­λα­ρό­τη­τα πάνε μαζί, είπε ο Γερ­μα­νός υπουρ­γός Οι­κο­νο­μι­κών, επε­κτεί­νο­ντας μά­λι­στα την ευ­θύ­νη των κε­ντρι­κών τρα­πε­ζών ακόμη και στα προ­βλή­μα­τα των εμπο­ρι­κών τρα­πε­ζών. Συ­μπέ­ρα­σμα: ακόμη και για τα προ­βλή­μα­τα της Deutsche Bank φταί­ει η ΕΚΤ του κ. Ντρά­γκι.  

Επει­δή ο δρ. Σόι­μπλε δεν κάνει παι­χνί­δι ποτέ απρο­ε­τοί­μα­στος, είχε φρο­ντί­σει ήδη να δυ­σκο­λέ­ψει το τα­ξί­δι του Ντρά­γκι προς την Ουά­σιγ­κτον, με ένα δη­μο­σί­ευ­μα του Bloomberg που ανα­πα­ρά­χθη­κε διε­θνώς και στο οποίο «ανώ­νυ­μος αξιω­μα­τού­χος της ΕΚΤ» (στοί­χη­μα ότι ήταν Γερ­μα­νός;) προ­α­νήγ­γελ­λε μεί­ω­ση του προ­γράμ­μα­τος QE κατά 10 δισ. το μήνα (από τα 80 δισ.) μέχρι την πε­ρά­τω­σή του το Μάρ­τιο του 2017. 

Έτσι, ο δια­κρι­τι­κός και φει­δω­λός στις δη­λώ­σεις Μάριο Ντρά­γκι ανα­γκά­στη­κε στην αμε­ρι­κα­νι­κή πρω­τεύ­ου­σα να δια­κη­ρύ­ξει το γνω­στό, ότι η ΕΚΤ θα κάνει ό,τι και για όσο χρεια­στεί, με όλα τα δια­θέ­σι­μα ερ­γα­λεία. «Θα δια­τη­ρή­σου­με το πολύ ση­μα­ντι­κό ύψος της νο­μι­σμα­τι­κής πο­λι­τι­κής έως το τέλος του Μαρ­τί­ου ή πιο μετά, αν απαι­τη­θεί», ήταν η συ­γκε­κρι­μέ­νη απο­στρο­φή με την οποία διέ­ψευ­σε τη γερ­μα­νι­κής προ­έ­λευ­σης διαρ­ροή.  

Στον καμβά πρέ­πει να προ­στε­θεί και η θερμή αμε­ρι­κα­νι­κή πα­ρέμ­βα­ση υπέρ της οπτι­κής του ΔΝΤ στην υπε­ρά­σπι­ση της πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης ως… μη­χα­νι­σμού μεί­ω­σης της φτώ­χειας. Σ’ ένα χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό άρθρο του στον Economist, ενό­ψει της συ­νό­δου του ΔΝΤ, o απερ­χό­με­νος πρό­ε­δρος Ομπά­μα υπο­στη­ρί­ζει ότι «ο προ­στα­τευ­τι­σμός δεν απο­τε­λεί απά­ντη­ση στις ανι­σό­τη­τες που δη­μιουρ­γεί η πα­γκο­σμιο­ποί­η­ση». Ποια είναι η απά­ντη­ση; Αυτή που έδωσε η Λα­γκάρντ: όσοι έχουν πλε­ο­νά­σμα­τα, ας δια­θέ­σουν ένα μέρος τους υπέρ της ζή­τη­σης κι ας κά­νουν και καμιά δη­μό­σια επέν­δυ­ση, γιατί αλ­λιώς θα κλαί­με όλοι μαζί.

Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΑΠΟ-ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΤΗΣ  

Από τα συμ­φρα­ζό­με­να προ­κύ­πτει το συ­μπέ­ρα­σμα ότι η στάση της Γερ­μα­νί­ας έχει γίνει πρό­βλη­μα όχι απλώς για την Ευ­ρω­ζώ­νη και την ει­δι­κή πε­ρί­πτω­ση της Ελ­λά­δας, αλλά για το σύ­νο­λο του κα­πι­τα­λι­στι­κού σύ­μπα­ντος. Όχι μόνο γιατί ως ηγε­μών της Ε.Ε. κα­θη­λώ­νει στη στα­σι­μό­τη­τα και ρι­σκά­ρει την απο­σύν­θε­σή της, αλλά και γιατί λει­τουρ­γεί σαν πα­γκό­σμιος απο-στα­θε­ρο­ποι­η­τής σε κάθε επι­μέ­ρους ζή­τη­μα: ακόμη και πίσω από την αδυ­να­μία του ΟΠΕΚ να στη­ρί­ξει την τιμή του πε­τρε­λαί­ου μπο­ρεί να ανα­κα­λύ­ψει κα­νείς τον ει­δι­κό ρόλο της Deutsche Bank στα συμ­βό­λαια πε­τρε­λαί­ου ή τη δι­φο­ρού­με­νη «ρω­σι­κή πο­λι­τι­κή» της γερ­μα­νι­κής ελίτ, που δύ­σκο­λα θα θυ­σιά­σει τις προ­νο­μια­κές σχέ­σεις της με το ρω­σι­κό ενερ­γεια­κό λόμπι.  

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από www.​dik​aiol​ogit​ika.​gr 08/10/2016