«Ευρώ, Σχέδιο Β – Έξοδος από την κρίση για την Ελλάδα, τη Γαλλία και την Ευρώπη»

  

Σε λίγες μέρες θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Τόπος, το συλλογικό έργο «Ευρώ, Σχέδιο Β – Έξοδος από την κρίση για την Ελλάδα, τη Γαλλία και την Ευρώπη» ένα βιβλίο που εκδόθηκε μόλις τον περασμένο Οκτώβριο, στη Γαλλία ,με τον τίτλο: « Euro, plan B Sortir de la crise en Grèce, en France et en

Europe» éditions du Croquant, 2016 και σηματοδοτεί τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς της ευρωπαϊκής Αριστεράς για την κρίση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης.

Στη συλλογική αυτή έκδοση οι συγγραφείς  Κώστας Λαπαβίτσας, Χάινερ Φλάσμπεκ,   Γκιγιόμ Ετιεβάν ,Φρεντερίκ Λορντόν και Σεντρίκ Ντιράν, αποτυπώνουν τη  συζήτηση για  τις προοπτικές της ριζοσπαστικής Αριστεράς στην Ευρώπη ενώ δίνουν απαντήσεις  στο ερώτημα «Υπήρχε εναλλακτική λύση;» που ανέκυψε μετά το ιστορικό  Όχι του ελληνικού λαού στο δημοψήφισμα του Ιουλίου 2015 και την άνευ όρων παράδοση της ελληνικής κυβέρνησης στις επιταγές των ευρωπαϊκών θεσμών, με τη συμφωνία σε ένα τρίτο μνημόνιο.

Όπως επισημαίνουν οι συντάκτες του προλόγου Στάθης Κουβελάκης και Αλέξης Κουκιέ : «Το ελληνικό επεισόδιο έθεσε το ζήτημα του ευρώ στο επίκεντρο των συζητήσεων της ευρωπαϊκής Αριστεράς. Ωστόσο το θεμελιώδες επιχείρημα που υπερασπίζεται η παρούσα έκδοση, και βασίζεται στην ανάλυση των αιτιών της κρίσης της Ευρωζώνης και της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, είναι ότι υπήρχε εναλλακτική λύση.[…]Οι αναλύσεις που ακολουθούν εξετάζουν τις περιπτώσεις της Ελλάδας και της Γαλλίας και προσεγγίζουν τις οικονομικές και πολιτικές διαστάσεις της διαδικασίας εξόδου από τη ζώνη του ευρώ στην κατεύθυνση μιας συνολικής πολιτικής ρήξης με το νεοφιλελεύθερο μοντέλο και τις συνέπειές του.»

Την καρδιά του βιβλίου αποτελεί η μελέτη  των   Κώστα Λαπαβίτσα και Χάινερ  Φλάσμπεκ: «Ένα κοινωνικό και εθνικό πρόγραμμα σωτηρίας για την Ελλάδα» ενός κειμένου που γράφτηκε την άνοιξη του 2015 –όταν η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ προοιωνιζόταν ως η πιο πιθανή, αλλά δεν ήταν ακόμη οριστική . Στο προγραμματικό αυτό κείμενο οι συγγραφείς αναλύουν την αποτυχία της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης , καταδεικνύουν τις  αντίθετες πορείες Ελλάδας και Γερμανίας , αποκαλύπτουν τις αδυναμίες του προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ, διατυπώνουν ένα πρόγραμμα κοινωνικής και εθνικής αναγέννησης για την Ελλάδα , ενώ μελετούν την συγκρουσιακή έξοδο από την ΟΝΕ και προτείνουν τα απαραίτητα βήματα για την κοινωνική και οικονομική αναζωογόνηση της χώρας. Ο Πέτρος Μηλιαράκης με τη δική του συμβολή , αναδεικνύει τη   νομική διάσταση της εξόδου της Ελλάδας από την ΟΝΕ.

Η μελέτη αυτή συνέβαλλε αποφασιστικά, αρχής γενομένης από την ελληνική περίπτωση, στη συζήτηση για ένα Σχέδιο Β στην Ευρώπη, μια πρωτοβουλία που πολύ πρόσφατα είδε το φως και η οποία συσπείρωσε προσωπικότητες της ευρωπαϊκής Αριστεράς από τη Γαλλία, την Ιταλία, τη Γερμανία και την Ελλάδα

Στον πρόλογο του βιβλίου, ο Κώστας Λαπαβίτσας, τονίζει: «Έπειτα από αρκετά χρόνια συλλογικής νάρκης η ευρωπαϊκή Αριστερά άρχισε να αφυπνίζεται, να αναγνωρίζει την καταστροφική λειτουργία της ΟΝΕ και να συνειδητοποιεί ότι είναι αδύνατο να εφαρμοστούν αριστερές πολιτικές μέσα στο ασφυκτικό πλαίσιο του ευρώ [….] Η αφύπνιση της Ευρωπαϊκής Αριστεράς είναι σίγουρα καλή είδηση, αρκεί να βγάλει τα σωστά συμπεράσματα από την αποτυχία του ΣΥΡΙΖΑ και τη συντηρητική σκλήρυνση τόσο της Ε.Ε. όσο και της ΟΝΕ.[…] Μόνο όταν συγκροτηθεί ένα σώμα αριστερών προτάσεων που θα αντικατοπτρίζουν τις παραδόσεις και τα χαρακτηριστικά της κάθε χώρας, θα μπορέσει να υπάρξει μια νέα θεωρία της ευρωπαϊκής Αριστεράς για την ανάπτυξη μιας κοινής διεθνικής προσέγγισης ικανής να απελευθερώσει την Ευρώπη από την αποτυχία της Νομισματικής Ένωσης και να τη βάλει σε μια πορεία όπου τα συμφέροντα των εργαζομένων θα είναι πάνω από τα συμφέροντα του κεφαλαίου. Είναι σε όλους γνωστό ότι η εθνική διάσταση είναι η μόνη πραγματική βάση για μια διεθνιστική αντιμετώπιση του καπιταλισμού, όπως συνέβαινε ανέκαθεν στην ιστορία του. Με την απουσία προγραμμάτων που θα έχουν εκπονηθεί σε εθνικό επίπεδο κάθε προσπάθεια ανάπτυξης διεθνούς σχεδίου στερείται θεμελίων και δύσκολα μπορεί να είναι κάτι περισσότερο από πολιτικές γενικολογίες.»

Τρία άρθρα συμπληρώνουν το προγραμματικό κείμενο των Φλάσμπεκ και Λαπαβίτσα, τα οποία επιτρέπουν να προσεγγίσουμε τα διακυβεύματα της συγκυρίας, όπως αυτή εξελίχτηκε κατά τη διάρκεια του ενός έτους που έχει περάσει από την εκπόνησή του.

Ο Γκιγιόμ Ετιεβάν στο άρθρο του «Η έξοδος από το ευρώ, ένα διεθνιστικό διακύβευμα» αναλύει τις εθνικές και διεθνείς διαστάσεις ενός σχεδίου ρήξης με το ευρώ και γράφει:

«Σήμερα κρίνεται επείγον να καταδείξουμε στους Ευρωπαίους πολίτες ότι υπάρχει ένα πραγματικό Σχέδιο Β, ακόμα κι αν αυτό εφαρμοστεί από μία και μόνο κυβέρνηση. Είναι αλήθεια ότι δεν υπάρχει δυστυχώς το συλλογικό υποσυνείδητο της πάλης των τάξεων που θα καθοδηγούσε τους διάφορους ευρωπαϊκούς λαούς να συντονίσουν τις ψήφους τους ώστε να επιτύχουν την ταυτόχρονη εκλογή κομμάτων ενάντια στη λιτότητα σε διαφορετικές χώρες. Αυτό το Σχέδιο Β δεν συνιστά με κανένα τρόπο εθνική αναδίπλωση αλλά ένα συνεπή διεθνισμό, που τοποθετεί στο επίκεντρο του προβληματισμού του το γενικό συμφέρον και όχι αφηρημένες θεωρίες οι οποίες έχουν πλέον μακρινή σχέση με την πραγματικότητα.[…] Γι’ αυτό η συζήτηση  πρέπει να επικεντρωθεί στην ουσία: στην υλοποίηση του προγράμματός μας και τη συλλογική προετοιμασία ενός Σχεδίου Β, δηλαδή μιας σειράς οικονομικών και νομισματικών μέτρων δυνατών να ληφθούν μονομερώς από μία ή περισσότερες χώρες, τα οποία θα πρέπει να υπερασπιστούν οι διάφορες δυνάμεις της αντιφιλελεύθερης Αριστεράς σε όλη την Ευρώπη»

Ο Φρεντερίκ Λορντόν στο κείμενό του «Για να μην είναι “ασήμαντο” το Σχέδιο Β», ασκεί κριτική στα αδιέξοδα του τμήματος της ευρωπαϊκής Aριστεράς που αρνείται την προοπτική εξόδου από το ευρώ. […]Το εν λόγω κείμενο αποτελεί κάλεσμα για την υλοποίηση ενός «πραγματικού διεθνισμού», που θα προκύψει από το συντονισμό των δυνάμεων της ευρωπαϊκής Αριστεράς οι οποίες θα εργαστούν για την έξοδο από την Ευρωζώνη και τη ρήξη με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Χαρακτηριστικά , λέει:

«Εάν θέλει να αφήσει πίσω της την κενολογία, η Αριστερά θα πρέπει να θεραπευτεί από τη μάστιγα της εποχής που είναι η ασυνέπεια, δηλαδή να εξοικειωθεί με τις συνέπειες όσων επιθυμεί. Επιθυμεί πραγματικά τη δημοκρατία; Τότε δεν μπορεί να επιθυμεί την παραμονή στο ευρώ. Δεν μπορεί να σωθεί τίποτα με υποχωρήσεις στις πιο θεμελιώδεις αρχές της πολιτικής, διότι ποτέ δεν σώθηκε τίποτε με τίμημα τη δημοκρατία. Γενικά, θα ήταν καλό προτού ξεκινήσουμε για τον πόλεμο, να δούμε ξεκάθαρα τους στόχους του πολέμου. Δεν έχει νόημα να μαζεύει κανείς τα κοτσάνια απ’ τα κεράσια, εκτός κι αν του αρέσουν τα αφεψήματα. Πρέπει λοιπόν η Αριστερά του Σχεδίου Β να αποφασίσει εάν θα πιει το τσάι της και θα πει «καληνύχτα» ή εάν επιτέλους θέλει να ξαναβρεί τη γεύση της πραγματικής πολιτικής.»

Τέλος, ο Σεντρίκ Ντιράν με το άρθρο του «Η Αριστερά και το ευρώ: Πλευρά Α, Πλευρά Β», καταδεικνύει γιατί η φύση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης καθιστά σχεδόν αδύνατη την πρόταση ενός Σχεδίου Α, δηλαδή την υπόθεση ενός «καλού ευρώ» […]Στη συνέχεια σκιαγραφεί το περίγραμμα ενός αναγκαίου Σχεδίου Β, με απαραίτητο αίτημα την έξοδο από τη ζώνη του ευρώ, διερευνώντας κατ’ αρχήν την υπόθεση μια τέτοια πολιτική απόφαση να ληφθεί από μια χώρα της περιφέρειας της Ευρωζώνης –π.χ. την Ελλάδα, την Πορτογαλία ή την Ισπανία– ενώ στη συνέχεια εξετάζει την έξοδο από το ευρώ από μια χώρα του κέντρου, όπως η Γερμανία ή η Γαλλία. Μεταξύ άλλων  επισημαίνει:

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση ως θεσμικός μηχανισμός στηρίζει μονομερώς την πλευρά του κεφαλαίου.[..]. Καλύτερα να προσπαθήσετε να μετατρέψετε ένα ιγκουάνα σε μονόκερο! Τα όνειρα για μια κοινωνική Ευρώπη κι ένα καλό ευρώ δεν θα γίνουν πραγματικότητα. Εκτός κι αν… Εκτός κι αν οι ευρωπαϊκοί λαοί πάρουν στα χέρια τους τη συλλογική τους μοίρα. […]Μια τέτοια προοπτική δεν μπορεί να αποκλειστεί, εφόσον «εμείς ως λαός» ξεπροβάλλουμε δυναμικά στην Ευρώπη μέσα από ένα ισχυρό ευρωπαϊκό κοινωνικό κίνημα ή έπειτα από αλλεπάλληλες εκλογικές νίκες της Αριστεράς ή, ακόμα καλύτερα, από ένα συνδυασμό και των δύο. Τότε σίγουρα τα πράγματα θα άλλαζαν όντως. Τίποτα δεν μπορεί να αντισταθεί στη δύναμη της λαϊκής βούλησης, ούτε καν η Κομισιόν του Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα του Μάριο Ντράγκι.»

Το υπό έκδοση βιβλίο: «Ευρώ, Σχέδιο Β – Έξοδος από την κρίση για την Ελλάδα, τη Γαλλία και την Ευρώπη», εκδόσεις Τόπος, 2016, φιλοξενείται στη σειρά «Σύγχρονη ριζοσπαστική θεωρία» ,που διευθύνει ο  Σπύρος  Σακελλαρόπουλος και  θα κυκλοφορήσει τις επόμενες μέρες στα βιβλιοπωλεία.

---

Κώστας Λαπαβίτσας • Χάινερ Φλάσμπεκ
Γκιγιόμ Ετιεβάν • Φρεντερίκ Λορντόν • Σεντρίκ Ντιράν
Πρόλογος: Αλέξης Κουκιέ, Στάθης Κουβελάκης

| Από τις εκδόσεις ΤΟΠΟΣ | Δείτε για τους συγγραφείς ΕΔΩ

Προδημοσίευση | Επιμέλεια: Λ. Τηλιγάδας

---

Τίτλος:«Ευρώ, Σχέδιο Β – Έξοδος από την κρίση για την Ελλάδα, τη Γαλλία και την Ευρώπη»

Μετάφραση: Άννα Β. Κόκκαλη
Το «Ένα κοινωνικό και εθνικό πρόγραμμα σωτηρίας για την Ελλάδα»
μεταφράστηκε από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ερευνών Κοινωνικής και Οικονομικής Πολιτικής
(ΕΔΕΚΟΠ – EReNSEP)
Επιμέλεια-Διόρθωση: Ελένη Μιχαλοπούλου
© 2016 Εκδόσεις Τόπος
ISBN: 978-960-499-202-73