«Οχι» Τραμπ στην εμπορική συμφωνία του Ειρηνικού

Ζ.Ζολώτας

Σε ένα σύντομο βιντεοσκοπημένο διάγγελμα, ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε πως οι ΗΠΑ θα παραιτηθούν από τη νέα Συμφωνία Συνεργασίας Ειρηνικού (ΤΡΡ) μόλις αναλάβει την προεδρία της χώρας στις 20 Ιανουαρίου, επιβεβαιώνοντας κάποιους από τους φόβους για

αναδίπλωση των ΗΠΑ από το ελεύθερο εμπόριο. Απομένει να διαπιστωθεί, ωστόσο, εάν η αναδίπλωση αυτή επηρεάσει και τις ισχύουσες πολυμερείς συμφωνίες όπως η NAFTA ή, όπως φοβούνται πολλοί, εάν οι ΗΠΑ κηρύξουν εμπορικό πόλεμο εναντίον της Κίνας. Μεταξύ των 12 χωρών του Ειρηνικού που συμμετέχουν στην ΤΡΡ συγκαταλέγονται η Ιαπωνία, το Μεξικό, η Αυστραλία και ο Καναδάς, ενώ όλες μαζί αντιπροσωπεύουν το 40% της παγκόσμιας οικονομίας. Που σημαίνει πως είναι ήδη αρκετοί οι δυσαρεστημένοι ηγέτες και επιχειρηματίες τoυ κόσμου προτού ακόμη αναλάβει επίσημα ο κ. Τραμπ την προεδρία των ΗΠΑ.

Πολλοί είναι οι αναλυτές που θέλουν τον κ. Τραμπ να μην υλοποιεί εξ ολοκλήρου τις προεκλογικές υποσχέσεις του. «Δεν θα γίνουν εμπορικοί πόλεμοι», δήλωσε ο επικρατέστερος μέχρι την Παρασκευή υποψήφιος για το υπουργείο Εμπορίου, Γουίλμπουρ Ρος. Ο κ. Ρος, μεγαλοεπενδυτής στον κλάδο των private equity και σύμβουλος του κ. Τραμπ, έχει ασκήσει σκληρή κριτική στις διεθνείς συμφωνίες των ΗΠΑ, αλλά ταυτόχρονα υποβαθμίζει σενάρια για την επιβολή δασμών 45% στις κινεζικές εισαγωγές. Το γερμανικό ινστιτούτο Ifo, ωστόσο, προειδοποίησε πως μια εποχή αμερικανικού προστατευτισμού θα έχει σοβαρό αντίκτυπο στην ίδια τη χώρα. 

«Εάν οι ΗΠΑ επιβάλλουν δασμούς 45% στις εισαγωγές και μη δασμολογικούς φραγμούς 15% σε όλους τους εμπορικούς εταίρους, τότε το αμερικανικό ΑΕΠ θα υποχωρήσει κατά 9,3%», αναφέρει σε επιστολή του Ifo o Γκάμπριελ Φελμπερμάγιερ, υπεύθυνος του τμήματος διεθνών οικονομικών στο ινστιτούτο. Σε ένα τέτοιο σενάριο, που είναι το χειρότερο όλων, το γερμανικό ΑΕΠ θα υποχωρούσε κατά 19 δισ. ευρώ ή 0,6%. 

Με αυτό το ακραίο σενάριο μπορεί να φανταστεί κανείς τις αλυσιδωτές αντιδράσεις που θα προκαλούνταν εάν «κλειστεί στον εαυτό της» η ισχυρότερη οικονομία του κόσμου, της οποίας το πιο ζωτικό κομμάτι είναι η κατανάλωση. Τα δύο τρίτα του αμερικανικού ΑΕΠ πηγάζουν από την κατανάλωση και έτσι είναι πολλές οι οικονομίες που εξαρτώνται από τις καταναλωτικές συνήθειες των Αμερικανών. 

«Πάνω από 1,5 εκατ. θέσεις εργασίας στη Γερμανία εξαρτώνται από το εμπόριο με τις ΗΠΑ. Περίπου το 2,5% της απασχόλησης στη Γερμανία στηρίζεται άμεσα ή έμμεσα από τις εξαγωγές στις ΗΠΑ, κάτι που μεταφράζεται σε πάνω από ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας», αναφέρεται στην πρόσφατη επιστολή του Ifo. Ακόμη 630.000 θέσεις εργασίας στη Γερμανία έχουν δημιουργηθεί από εταιρείες που τις διαχειρίζονται αμερικανικά συμφέροντα.

Ο κ. Ρος υποστήριξε πως έχει παρεξηγηθεί η προεκλογική απειλή του κ. Τραμπ να επιβάλει δασμούς 45% στις κινεζικές εισαγωγές και πως μια τέτοια θέση εκ μέρους των ΗΠΑ θα εντασσόταν στο πλαίσιο μιας ευρύτερης διαπραγματευτικής πολιτικής. Αναμφισβήτητα, ο κ. Τραμπ θα επαναφέρει στον ΠΟΕ υποθέσεις ενάντια στην Κίνα και θα επιβάλει μέτρα αντιντάμπινγκ στον κινεζικό χάλυβα και άλλες εισαγωγές σε πολύ χαμηλές τιμές, καταλήγουν οικονομικοί αναλυτές. Η γλώσσα, δε, που θα χρησιμοποιήσει μπορεί να είναι αρκετά σκληρή.

Οι σχέσεις με την Κίνα

Η αβεβαιότητα είναι ένας παράγοντας που δεν είναι αρεστός ούτε στις κυβερνήσεις ούτε στις αγορές. Ας μη λησμονούμε πως ο κ. Τραμπ έχει, επίσης, υποσχεθεί πως εντός των πρώτων 100 ημερών της προεδρίας του θα δώσει εντολή στο υπουργείο Οικονομικών να μεταχειριστεί την Κίνα ως χώρα που χειραγωγεί το νόμισμά της. Είναι μια στάση που απέφυγε να υιοθετήσει ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, για να μην προκαλέσει το Πεκίνο, σχολιάζουν οι Σον Ντόναν και Τομ Μίτσελ των Financial Times. 

Κατά συνέπεια, η «αποστολή» της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας γίνεται πιο περίπλοκη λόγω της «τεράστιας αβεβαιότητας», δηλώνει στο πρακτορείο Bloomberg ο Λάρι Χιο της Macquarie Securities του Χονγκ Κονγκ. «Είναι δύσκολο να προσδιορίσει κανείς ποια θα είναι η πολιτική του κ. Τραμπ σε σχέση με την προεκλογική ρητορική του», προσθέτει ο ίδιος.

Εάν ο κ. Τραμπ υιοθετήσει μια στάση κατά της παγκοσμιοποίησης, τότε είναι πολύ πιθανό να βελτιωθεί το κύρος του γουάν στις διεθνείς αγορές, σχολιάζει ο Γουάν Τάο, πρώην αναπληρωτής διευθυντής της Κρατικής Υπηρεσίας Συναλλάγματος της Κίνας. Από την άλλη πλευρά, η σύναψη εμπορικών συμφωνιών με τη Βρετανία, σε μια κρίσιμη συγκυρία για την πρωθυπουργό Τερέζα Μέι, είναι μια πιθανή πρωτοβουλία του κ. Τραμπ, όπως έχει αφήσει να εννοηθεί ο ίδιος. Μια τέτοια πρόβλεψη, όμως, είναι ένα ταξίδι προς το άγνωστο. Αφενός, διότι ο κ. Τραμπ έχει αποδείξει πόσο απρόβλεπτος μπορεί να γίνει. Αφετέρου, επειδή η βρετανική κυβέρνηση φαίνεται πως δεν έχει ακόμη χαράξει μια ξεκάθαρη στρατηγική για τις διαπραγματεύσεις του Brexit.

Πηγή: https://goo.gl/86qjZK