Σύντομη ιστορία της δραχμής

Γιώργος Μητροπέτρος

Οικονομολόγος, μέλους συμμορία της δραχμής

Η δραχμή καθιερώθηκε στην αρχαία Ελλάδα από το Φείδωνα του Άργους, σε αντικατάσταση του οβολού που είχε σχήμα σιδερένιας σούβλας και το πάχος του ήταν τόσο, ώστε η χούφτα ενός ανδρικού χεριού να μπορεί να πιάσει έξι οβολούς. Γι’ αυτό και καθορίστηκε η μία δραχμή να αναλογεί σε έξι οβολούς. Η δραχμή διατήρησε την ονομασία της στους κλασσικούς χρόνους μέχρι τα τέλη της αρχαιότητας.
.!

Το 1828 ο Ιωάννης Καποδίστριας καθιερώνει αρχικά ως εθνικό νόμισμα τον Φοίνικα, το οποίο αντικαταθίσταται από τη δραχμή το 1832.

Το 1841 παραχωρείται στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος το προνόμιο της έκδοσης χαρτονομισμάτων το οποίο μεταβιβάζεται το 1927 στην Τράπεζα της Ελλάδος. Το 1867 η δραχμή συνδέεται με τη Λατινική Νομισματική Ένωση που είχαν συμπράξει η Γαλλία, το Βέλγιο, η Ελβετία και η Ιταλία, η οποία όμως διαλύεται λίγο αργότερα.

Η μετέπειτα ιστορική διαδρομή του εθνικού μας νομίσματος, σηματοδοτείται από δύο μεγάλες πτωχεύσεις, αυτήν του 1893 υπό τον Χαρίλαο Τρικούπη και αυτήν του1932, στη δίνη τότε της μεγάλης διεθνούς οικονομικής κρίσης. Στη διάρκεια της κατοχής 1940-44, η δραχμή ταλαιπωρείται από τον υπερπληθωρισμό που εξανεμίζει σε καθημερινή σχεδόν βάση την αξία της. Μετά την απελευθέρωση του 1944, από την κατοχική δραχμή καταργούνται τα πολλά μηδενικά. Στην μετεμφυλιακή περίοδο 1951-1952, η κυβέρνηση Πλαστήρα, εφαρμόζει αντιπληθωριστική πολιτική, που αν και με μεγάλο πολιτικό κόστος, συμβάλλει στη μείωση των ελλειμμάτων του ισοζυγίου πληρωμών και του προϋπολογισμού. Αλλά η εξυγιαντική αυτή πολιτική, δεν ήταν αρκετή για να αποκαταστήσει τη χαμηλή ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, λόγω της υψηλής ισοτιμίας του εθνικού μας νομίσματος με το σκληρό δολάριο που ανερχόταν σε 15/1,μια σχέση η οποία καθιερώθηκε από το σύστημα ισοτιμιών της συμφωνίας του Μπρέτον Γουντς .

Στις 9/4 1953, ο Υπουργός Συντονισμού, Σπύρος Μαρκεζίνης, ανακοινώνει την υποτίμηση της δραχμής κατά 50% έναντι του αμερικανικού δολαρίου Η ισοτιμία δραχμής προς το δολάριο από 15/1, ορίζεται σε 30/1, με ταυτόχρονο αφαίρεση τριών μηδενικών. Η ενέργεια αυτή, σε συνδυασμό με την απελευθέρωση των εισαγωγών, την απελευθέρωση κλειστών επαγγελμάτων, τον περιορισμό της κερδοσκοπίας, είχε ως άμεσο αποτέλεσμα τη ριζική βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, με πλέον από ορατή την αναπτυξιακή της δυναμική.

Το 1963 καθιερώνονται τα πρώτα 30αρικα από ασήμι. Το 1973. Το σύστημα του Μπρέτον Γουντς καταργείται και η συναλλαγματική ισοτιμία της δραχμής έναντι του δολαρίου και κατ’ επέκταση των άλλων διεθνών νομισμάτων παύει να είναι σταθερή.

Μια νέα σημαντική υποτίμηση της δραχμής θα γίνει τριάντα χρόνια αργότερα απ’ αυτήν του Σπύρου Μαρκεζίνη, στις 10/1 1983, από την κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου, με επίσης θετικά αποτελέσματα. Στη δεκαετία του 1990υιοθετείται η μέθοδος της σταδιακής διολίσθησης της δραχμής έναντι των ξένων νομισμάτων, ανάλογα και με τη διεθνή οικονομική συγκυρία.

Τον Ιανουάριο του 2002, η δραχμή αποσύρεται και υιοθετείται το ευρώ.Η Goldman Sachs εισηγείται στην κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Σημίτη, με διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος τον Λουκά Παπαδήμο, την εξοντωτικά υψηλή ισοτιμία της αναλογίας του 1 ευρώ προς 340,75 δραχμές. Η εποχή της προσωρινής πλαστής ευημερίας με δανεικά αρχίζει αλλά με περιορισμένο χρονικό ορίζοντα. Ο ψευδεπίγραφος παράδεισος του ευρώ αποκοιμίζει τον ελληνικό λαό φορτώνοντάς τον με επονείδιστα χρέη, στη διεύρυνση των οποίων συνέβαλαν και οι άφρονες πολιτικές ηγεσίες της χώρας. Και τελικά, ο παράδεισος αποδεικνύεται μια κόλαση χωρίς ελπίδα.