Βουλιάζουν τα ασφαλιστικά ταμεία

«Καμπανάκι» έχει χτυπήσει στις διοικήσεις των Ταμείων και κυρίως στους δύο μεγαλύτερους ασφαλιστικούς οργανισμούς, ΙΚΑ και ΟΑΕΕ, καθώς τους τελευταίους μήνες του 2014 παρατηρείται σημαντική κάμψη στα έσοδα.

Παρά τις τάσεις σταθεροποίησης που παρατηρήθηκαν έως το καλοκαίρι, οι τελευταίοι μήνες του 2014 δείχνουν ότι οι εισπράξεις των Ταμείων από ασφαλιστικές εισφορές ήταν χειρότερες ακόμη και από το «πολύ κακό» 2013. Η ανησυχία είναι έκδηλη, καθώς στελέχη της κοινωνικής ασφάλισης εκτιμούν ότι η αντιστροφή του κλίματος είναι πιθανό να οφείλεται στην είσοδο της ελληνικής οικονομίας σε μια νέα, μακρά περίοδο περιδίνησης με άμεσες συνέπειες στη δυνατότητα πληρωμής των συντάξεων. Ηδη, οι προϋπολογισμοί των δύο Ταμείων για το 2015 δείχνουν «μαύρη τρύπα» της τάξης του 1,4 δισ. ευρώ και αν τα σημάδια κόπωσης στα έσοδα συνεχιστούν, εκτιμάται ότι τα ελλείμματα θα εκτιναχθούν πάνω από τα 2 δισ. ευρώ. Μήνες-ορόσημο θεωρούνται ο Ιανουάριος, ο Φεβρουάριος και ο Μάρτιος, καθώς θα φανεί εάν θα συνεχιστεί η μείωση ή θα υπάρξουν σημάδια ανάκαμψης. Αλλωστε, έως τον Μάρτιο θα παραμένει «ανοικτή» και η ρύθμιση οφειλών προς τους ασφαλιστικούς οργανισμούς, γεγονός στο οποίο έχουν επενδύσει πολλά οι διοικήσεις των οργανισμών.

Η ανεργία

Η πορεία της ανεργίας θα διαδραματίσει επίσης καθοριστικό ρόλο, καθώς η μείωση των εσόδων κατά τους τελευταίους μήνες του 2014 φάνηκε και από τη μείωση της απασχόλησης που έδειξε το σύστημα «Εργάνη».

Αναλυτικά, τα έσοδα στο ΙΚΑ, αν και αναμένεται να «κλείσουν» με αύξηση 2,3% για το σύνολο του προηγούμενου έτους, από τον Οκτώβριο έως τον Δεκέμβριο παρουσίασαν σημαντική μείωση. Συγκεκριμένα, τον Οκτώβριο μειώθηκαν σε 777,281 εκατ. ευρώ από 852,813 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο, παρουσιάζοντας μείωση της τάξης του 8,86%. Τα έσοδα τον Οκτώβριο ήταν μειωμένα κατά 5,78% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα ένα χρόνο πριν. Αλλά και τον Νοέμβριο του 2014, κι ενώ ενεργοποιήθηκε η νέα, βελτιωμένη ρύθμιση των έως και 100 δόσεων, τα έσοδα μετά βίας έφθασαν τα 785,796 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 5,51% σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2013. Μάλιστα, τον Δεκέμβριο, τα έσοδα του ΙΚΑ έπεσαν στα 775,530 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 10,3 εκατ. ευρώ έναντι του προηγούμενου μήνα και κατά 5,93% σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2013. Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι τα έσοδα του μεγαλύτερου ασφαλιστικού φορέα της χώρας εκτιμάται ότι «έκλεισαν» στο +2,3% το 2014, σε σχέση με το «κακό» 2013, που παρουσίασαν μείωση της τάξης του 6,47% και του ακόμη χειρότερου 2012, όταν μειώθηκαν κατά 10,86%.

Μειωμένα κατά 4,97% σε σχέση με το 2013 εκτιμώνται και τα έσοδα του ΟΑΕΕ, παρότι τα τρία πρώτα δίμηνα του 2014 καθώς και τα τρία τελευταία του 2013 έδειχναν ότι υπάρχει μια σταθεροποίηση με μικρές αποκλείσεις. «Κλειδί» στην πορεία των εσόδων θεωρούνται τα έσοδα των τριών τελευταίων διμήνων (οι εισφορές πληρώνονται ανά δίμηνο στο ταμείο). Είναι ενδεικτικό ότι, ενώ το διάστημα Ιανουαρίου - Ιουνίου 2014 τα έσοδα του Ταμείου παρουσίαζαν μικρές μειώσεις ή και αυξήσεις σε σχέση με το προηγούμενο έτος, με διακυμάνσεις μεταξύ του +0,59% (α΄ δίμηνο) και του -1,75% (γ΄ δίμηνο), κατακρημνίζονται στο -12,84% το «καυτό» δίμηνο Ιουλίου - Αυγούστου και συνεχίζουν την πτώση κατά 7,9% το προτελευταίο δίμηνο του 2014 και κατά 6,38% το τελευταίο.

Οι διοικήσεις των Ταμείων ελπίζουν σε ανάκαμψη των εσόδων το επόμενο διάστημα και κυρίως έως τον Μάρτιο, που λήγει και προθεσμία για την ένταξη των οφειλετών στη νέα βελτιωμένη ρύθμιση χρεών, καθώς εκτιμούν ότι όσο πλησιάζει η λήξη, τόσο θα πληθαίνουν οι αιτήσεις συμμετοχής. Μάλιστα, επισημαίνουν ότι σε αντίθεση με τη φορολογική διοίκηση, τα ασφαλιστικά ταμεία ελπίζουν στη ρύθμιση, όχι για την κάλυψη μέρους από τον τεράστιο όγκο των ληξιπρόθεσμων οφειλών, που προσεγγίζει τα 20 δισ. ευρώ, αλλά για την πληρωμή των τρεχουσών εισφορών, προκειμένου να διατηρείται η ισορροπία στα Ταμεία. Για τον λόγο αυτό, δεν εξετάζουν τόσο το πόσα ποσά ρυθμίστηκαν ή ακόμη και το τι ποσά εισπράχθηκαν ήδη, αλλά το πόσοι οφειλέτες εντάχθηκαν και συνεχίζουν να εξυπηρετούν τις ρυθμίσεις (πάγια, νέα αρχή και νέα ρύθμιση των 100 δόσεων).

Οι ρυθμίσεις

Βέβαια, το τελευταίο διάστημα παρατηρείται σημαντική μείωση και του ενδιαφέροντος για ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών, παρά την αρχικά μεγάλη συμμετοχή. Στο υπουργείο Εργασίας επικρατεί ικανοποίηση, καθώς θεωρείται ότι ο στόχος για ρύθμιση τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ εντός του 2014 έχει επιτευχθεί. Συγκεκριμένα, έως τα μέσα της εβδομάδας είχαν καταθέσει αιτήσεις 61.775 οφειλέτες μέσω του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) ή των ασφαλιστικών ταμείων, για να ρυθμιστούν συνολικά, οφειλές ύψους 1,074 δισ. ευρώ και εισπράχθηκαν ήδη 61,791 εκατ. ευρώ.

«Καλύτερη» μέρα για τα Ταμεία ήταν η Παρασκευή 28 Νοεμβρίου 2014, καθώς κατατέθηκαν 3.299 αιτήσεις και «χειρότερη» η Παρασκευή 2 Ιανουαρίου με μόλις 519 αιτήσεις. Από τους οφειλέτες που έσπευσαν να κάνουν χρήση της νέας ρύθμισης, 23.885 προέρχονται από το ΙΚΑ ρυθμίζοντας 668,658 εκατ. ευρώ, 31.351 οφειλέτες από τον ΟΑΕΕ ρυθμίζοντας 354,094 εκατ. ευρώ, 2.711 οφειλέτες από τον ΟΓΑ ρυθμίζοντας 22,415 εκατ. ευρώ και 3.828 από το ΕΤΑΑ για συνολικές οφειλές της τάξης των 29,467 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, στην «Πάγια» ρύθμιση έχουν ενταχθεί 18.237 οφειλέτες για ληξιπρόθεσμα 670,3 εκατ. ευρώ και στη «Νέα Αρχή» 14.100 οφειλέτες για 669,41 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία που διατηρεί το Κέντρο.

Μείωση κρατικής χρηματοδότησης

Ελλειμμα της τάξης του 1,5 δισ. ευρώ καταγράφουν οι προϋπολογισμοί των ταμείων κύριας ασφάλισης των μισθωτών (ΙΚΑ) και των ελευθέρων επαγγελματιών (ΟΑΕΕ). Ο περιορισμός των εσόδων στη λήξη του 2014 εντείνει τον προβληματισμό στις διοικήσεις, καθώς εκτιμάται ότι τα ελλείμματα στο τέλος του 2015 θα είναι κατά πολύ μεγαλύτερα. Σε αυτό συνηγορεί όχι μόνον η μείωση των εισπράξεων από εισφορές και ληξιπρόθεσμα, αλλά και ο περιορισμός της κρατικής χρηματοδότησης. Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του ΙΚΑ, το έλλειμμα του κλάδου συντάξεων για το 2015 εκτιμάται σε 941 εκατ. ευρώ. Να σημειωθεί ότι η κρατική χρηματοδότηση θα είναι μειωμένη κατά 6,42%. Μειωμένες αναμένεται να είναι και οι εισπράξεις από τις εισφορές, αν και ο αριθμός των ασφαλισμένων για τον κλάδο κύριας σύνταξης υπολογίζεται ότι θα αυξηθεί κατά 2,6% σε σχέση με τη φετινή χρονιά.

Σε 547 εκατ. ευρώ υπολογίζεται το έλλειμμα του ΟΑΕΕ, όπως καταγράφεται στον προϋπολογισμό του ταμείου των εμποροβιοτεχνών. Το βασικό πρόβλημα είναι πως τουλάχιστον 4 στους 10 ελεύθερους επαγγελματίες έχουν κάνει στάση πληρωμών και δεν καταβάλλουν εισφορές, ενώ «αγκάθι» αποτελεί και η μείωση της κρατικής χρηματοδότησης κατά 279 εκατ. ευρώ το 2015.

Πηγή: http://goo.gl/vs0LR8