Γιατί το ευρώ είναι ένα κακό νόμισμα

Θεόδωρος Κατσανέβας

Ο ελληνικός λαός παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα το παζάρι με τους Ευρωπαίους εταίρους που γίνεται αυτές τις ώρες για να δοθεί η ανάσα της ελπίδας στην Ελλάδα. Έχουμε επανειλημμένα τονίσει ότι, αν το θαύμα της ανατροπής του μνημονίου χωρίς εκπτώσεις επιτευχθεί μέσα απ’ αυτές τις επίπονες διαπραγματεύσεις, εμείς θα σταθούμε δίπλα στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ όπως και προεκλογικά, με την ελπίδα ότι οι συνθήκες αργότερα θα είναι καλύτερες και η καταστροφική πολιτική της Γερμανοποιημένης ευρωζώνης θα ανατραπεί.Η σημερινή πολιτική συγκυρία όμως, ότι η πολλά υποσχόμενη στο παρελθόν  συμμαχία του νότου έχει αποβιώσει τουλάχιστον κατά την τρέχουσα περίοδο.Ο Πρωθυπουργός της Ισπανίας Ραχόϊ το υπονόησε ξεκάθαρα. Αν η ευρωζώνη υποχωρήσει στην Ελλάδα, το κόμμα του θα καταστραφεί πολιτικά, αφού το ανερχόμενο Podemos θα σαρώσει στις επερχόμενες εκλογές. Αν πέσουν τα προκεχωρημένα φυλάκια που έχει εγκαταστήσει το Βερολίνο στο νότο και όχι μόνο, τότε θα καταρεύσει και το κεντρικό κάστρο, η ίδια η Μέρκελ και η πολιτική της.

Μόνο ελάχιστα έως ασήμαντες ή λεκτικού τύπου παραχωρήσεις προτίθεται να κάνει το Βερολίνο για να μην αυτοκαταστραφεί. Και συμπληρωματικά, να χαρίσει λίγο χρόνο στην ελληνική κυβέρνηση για να κερδίσει τις εντυπώσεις ότι δείχνει πρόθυμο να διαπραγματευτεί , όχι για την ουσία αλλά για το τυπικό του θέματος.

Η πολιτική της αυστηρής λιτότητας σε συνδυασμό με το υπερτιμημένο ευρώ, μέσα σε μια ασύδοτη αγορά όπου δρουν ανεξέλεγκτα οι γύπες του χρηματιστηριακού κεφαλαίου, είναι μοιραίο να συμπιέσει έως και να εξοντώσει μια χώρα της περιφέρειας όπως η Ελλάδα. Η υφεσιακή περιδίνηση στην οποία έχει περιπέσει η χώρα μας μέσα από τις πολιτικές της ακραίας περιοριστικής οικονομικής πολιτικής  που έχει επιβάλλει το Βερολίνο, δεν επιτρέπει αχτίδες αισιοδοξίας για έξοδο από την κρίση.

Η επιβολή συνταγών  σκληρής λιτότητας, ιδιαίτερα σε περιόδους ύφεσης, οδηγεί σε μεγαλύτερη διεύρυνση της πτωτικής πορείας της οικονομίας. Η φτώχεια φέρνει περισσότερη φτώχεια  Η βίαιη συρρίκνωση των εισοδημάτων οδηγεί στην κάθετη πτώση της εσωτερικής ζήτησης και κατ’ επέκταση στον περιορισμό της παραγωγής, στην κατακόρυφη αύξηση της ανεργίας, στη συμπίεση της φορολογητέας και ασφαλιστικής ύλης, στην τεράστια μείωση των κρατικών εσόδων και του εθνικού εισοδήματος.

Τα χρέη, ως απόλυτο μέγεθος αλλά και ως ποσοστό του εθνικού εισοδήματος μεγεθύνονται. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι, ύστερα από το τελευταίο «κούρεμα» το χρέος, το οποίο σε μεγάλο ποσοστό πριμοδοτήθηκε από εγχώριους πόρους, διευρύνθηκε ακόμα περισσότερο. Το αδιέξοδο της σημερινής πορείας έχουν επισημάνει όχι μόνο έγκυροι διεθνείς αναλυτές όπως ο Paul Krugman, ο Hans Werner Zinn, Jayatti Ghosh, Jojeph Stiglitz, Noam Chomski, Kenneth Rogoff, Marcello de Cecco, KlaousKastner, Max Kaizer, Zack Sapir, Hemout Slesinger, Roger Bootle, Nuerel Rubini, κλπ., αλλά και διεθνείς οίκοι με εκθέσεις τους, όπως η Ιαπωνική Nomura, και πολλοί άλλοι, μεταξύ των οποίων και το ίδιο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Δεν είναι τυχαίο ότι, κορυφαίος δημοσιογράφος του κατεστημένου παραδέχτηκε δημόσια ότι, «όλοι ξέραμε ότι η πολιτική του Μνημονίου δε βγαίνει, αλλά μας έλεγαν μην το πείτε τώρα δεν είναι σωστό».

Αλλά ακόμα και αν  γίνει η απίθανη υπόθεση εργασίας ότι, κάποια στιγμή οι Γερμανοί υπερκυρίαρχοι αποφασίσουν να μας χαρίσουν το μεγαλύτερο μέρος ή ακόμα και όλα τα χρέη μας, και πάλι μετά από 10-15-20 το πολύ χρόνια, η χώρα μας, όπως και οι άλλες περιφερειακές οικονομίες, θα περιπέσουν σε κατάσταση οικονομικής αδυναμίας. Και αυτό γιατί το ευρώ είναι ένα σκληρό νόμισμα που δεν επιτρέπει την ανάκτηση της χαμένης ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας. Η Ελλάδα μας βρίσκεται σε  διαφορετική νομισματική ζώνη απ΄αυτήν της Γερμανίας και των άλλων βορειοκεντρικών χωρών, σύμφωνα και με τη θεωρία του Νομπελίστα Robet Mandel, οι οποίες ευνοούνται από την υψηλή ισοτιμία του ευρώ γιατί παράγουν ολιγοπωλειακά προϊόντων έντασης κεφαλαίου και υψηλής τεχνολογίας,   με μικρή προστιθέμενη αξία του συντελεστή εργασία. Η τελευταία αυτή παραγωγική διάρθρωση, επιτρέπει υψηλά περιθώρια κέρδους, χωρίς υπερβολική συμπίεση της αμοιβής εργασίας.

Και για να το απλουστεύσουμε. Ο βασικότερος πυλώνας της ελληνικής οικονομίας είναι ο τουρισμός. Οι ανταγωνίστριες μας χώρες, η Τουρκία, η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Αίγυπτος, η Τυνησία, κλπ., πουλάνε το τουριστικό τους προϊόν πολύ πιο φτηνά, αφού λόγω του υποτιμημένου τους νομίσματος σε σχέση με το σκληρό ευρώ, το ίδιο δωμάτιο εκεί κοστίζει λιγότερο απ’ ότι εδώ. Ακόμα και αν οι Έλληνες ξενοδόχοι συμπιέσουν στο χαμηλότερο δυνατό επίπεδο, το ημερομίσθιο λχ. στα 20 ευρώ, και πάλι στις ανταγωνίστριες χώρες το ημερομίσθιο θα είναι φτηνότερο λχ. 15 ή και 10 ευρώ. Ο εργαζόμενος στις χώρες αυτές, μπορεί να αμείβεται με μικρότερο ημερομίσθιο που έχει όμως ίδια περίπου ανταλλακτική αξία με το ημερομίσθιο στην Ελλάδα, γιατί εκεί  το κόστος ζωής εκεί είναι χαμηλότερο. Το ίδιο ισχύει και στο γεωργικό τομέα -ένα άλλο ισχυρό τομέα της ελληνικής οικονομίας-όπου το κόστος εργασίας αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος του συνολικού κόστους παραγωγής, είναι δηλ. προϊόν έντασης εργασίας. 

Αντίθετα, η κύρια παραγωγή των  βορειοκεντρικών ευρωπαϊκών χωρών προσανατολίζεται σε τεχνολογικά βιομηχανικά προϊόντα όπου το κόστος εργασίας αποτελεί μικρό μέρος του συνολικού κόστους παραγωγής. Κατά συνέπεια, έχει μικρότερη σημασία αν το ατομικό ημερομίσθιο είναι υψηλότερο απ’ ότι στην Ελλάδα. Οι αξονικοί τομογράφοι που παράγει λχ. η γερμανική Seamens, ανταγωνίζονται προϊόντα υψηλής τεχνολογίας κυρίως των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας με επίσης σκληρά νομίσματα και με τεράστια περιθώρια κέρδους, αφού η συμμετοχή του σχετικά ανελαστικού κόστους εργασίας είναι μικρή στο συνολικό κόστος παραγωγής. 

Η Κίνα, η οποία έχει αναπτυχθεί βιομηχανικά και ακολουθεί ταχύτατα τις εξελίξεις στη νέα τεχνολογία, πουλά τα προϊόντα της πολύ φτηνά, κυρίως λόγω του υποτιμημένου της νομίσματος του Γουάν. Παρ’ όλες τις εκκλήσεις και απειλές από τους δυτικούς για το θέμα αυτό, ο Ασιατικός κολοσσός, διατηρώντας το νόμισμά του υποτιμημένο, έχει σωρεύσει συναλλαγματικά αποθέματα της τάξης άνω των 4 τρισ. δολαρίων σαρώνοντας τις διεθνείς αγορές και καταστρέφοντας τη δική μας μεσαίου δυναμικού βιομηχανική παραγωγή, λόγω της χαλαρής δασμολογικής πολιτικής που επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ακόμα και στο θέμα αυτό η ΕΕ κάνει διακρίσεις που ευνοούν το βορρά. Για προϊόντα νέας τεχνολογίας όπως λχ. τα πάνελ ηλιακής ενέργειας, επιβάλλει περιοριστικά εμπόδια άμεσα ή έμμεσα. Ενώ δεν κάνει το ίδιο για αγροτικά προϊόντα που ενδιαφέρουν τη χώρα μας. Έτσι εξηγούνται ακόμα και παράλογες καταστάσεις όπως οι εισαγωγές.. σκόρδων από την Κίνα!

Φυσικά, η Κίνα είναι μια ανεξάρτητη υπερδύναμη που διαθέτει το δικό της νόμισμα και την πολιτική ισχύ να επιβάλλει τις ισοτιμίες που επιθυμεί.

Το νόμισμα, οι διεθνείς του ισοτιμίες, τα επιτόκια που καθορίζονται, το μέγεθος της κυκλοφορίας του, η δημοσιονομική και νομισματική πολιτική, οι διεθνείς εμπορικές ρυθμίσεις σύμφωνα και με τις αναλύσεις του Πωλ Κρούγμαν για το διεθνές εμπόριο, όπως και άλλων κορυφαίων οικονομολόγων, έχουν κυρίαρχη σημασία στη λειτουργία της διεθνούς και της εθνικής οικονομίας. Το νόμισμα αποτελεί κεντρικό μοχλό και συνιστώσα της οικονομίας. «Είναι η οικονομία ηλίθιοι» έχει πει ο Άλαν Γκρίσπαν ο πρώην Πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ. Ο οποίος πολύ πρόσφατα, δήλωσε ότι η ευρωζώνη δεν μπορεί να σταθεί χωρίς να υπάρξει μια οικονομική, δημοσιονομική και πολιτική ένωση. Και ότι η Ελλάδα πρέπει να φύγει άμεσα από το ευρώ για το καλό το δικό της και της ευρωζώνης.  

Είναι αστείο και να συζητάμε ακόμα ότι, το νόμισμα δεν παίζει κυρίαρχο ή έστω μερικής σημασίας ρόλο. Και είναι απορίας άξιο πως ορισμένοι οικονομολόγοι ή οικονομολογούντες, υποστηρίζουν αυτή την παράλογη άποψη. Εδώ, αξίζει να θυμηθούμε το δόγμα Ρότσιλντ : «δώσε σε εμένα το δικαίωμα να εκδίδω χρήμα και άσε τους άλλους να φτιάχνουν νόμους». Ή αυτό του Λένιν, « αν θέλεις να καταστρέψεις μια χώρα, μνα καταστρέψεις το νόμισμά της».

Το ευρώ είναι ένα κακό νόμισμα για την Ελλάδα και για τις περιφερειακές οικονομίες.Και επειδή το κακό νόμισμα διώχνει το καλό, αυτό οδηγέι σε αδιέξοδο ολόκληρη την ευρωζώνη αλλά και την παγκόσμια οικονομία.Ίσως δε θα ήταν υπερβολη να ειπωθεί ότι, το ευρώ σε συνδυασμό με την υφεσιακή και αντιαναπτυξιακή πολιτική και την ανεξέλεγκτη λειτουργία του παγκόσμιου χρηματιστηριακού κεφαλαίου, ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για τις πρόσφαστες διεθνείς οικονομικές κρίσεις.