Ο Κυριάκος οπως ο Αλέξης, υποτελής στο κουαρτέτο και στα μνημόνια

Μαρία Νεγρεπόντη-Δελιβάνη            

------------------------------------------------------------------------------------

Μετά από την κριτική μου στην ομιλία  του κ. πρωθυπουργού στην 81η ΔΕΘ (ανάρτηση  14.09.2016), θα ήταν ασυγχώρητη παράλειψη  εκ μέρους μου ο μη σχολιασμός και των προγραμματικών δηλώσεων  του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, καθώς  δεν είμαι με το μέρος, αλλά ούτε εναντίον κανενός. Δυστυχώς, η απογοήτευση που είχα από το περιεχόμενο της ομιλίας του κ. πρωθυπουργού, ολοκληρώθηκε με τα όσα σχετικά εξήγγειλε ο κ.  Μητσοτάκης. Και δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, αφού και οι δύο  ομιλητές προσπαθούν να σώσουν την Ελλάδα, παραμένοντας δέσμιοι στο εξουθενωτικό περιβάλλον των μνημονίων και του κουαρτέτου. Ακριβώς, όμως, η κοινή αυτή υποτελής  συμπεριφορά τους, που

συμβιβάζεται με  τις  σωρευτικές   καταστροφές των μνημονίων, στο διάστημα  των  έξη  τελευταίων ετών, αποκλείει κάθε δυνατότητα ουσιαστικής διαφοροποίησής τους. 

Η απόφαση και των δύο ηγετών, να υπηρετήσουν ταυτόχρονα  και τα μνημόνια, και τον ελληνικό λαό αποδεικνύεται Σισύφειο έργο. Για  αυτό και οι αρχικές  ιδεολογικές τους διαφορές έχουν, ουσιαστικά, εξανεμηθεί, καθώς αναφέρονται   πια   σε εντελώς οριακά σημεία. Έτσι,  το ποσοστό της συμφωνίας τους υπερτερεί κατά πολύ του αντίστοιχου των οπωσδήποτε  ασήμαντων διαφορών τους. Συγκεκριμένα,  τα καίρια σημεία συμφωνίας τους (και ταυτόχρονα  αυτά των  διαφωνιών τους), είναι τα ακόλουθα:

*Ο κ. Τσίπρας με το επιτελείο του αγωνίζεται να ικανοποιήσει τις απάνθρωπες απαιτήσεις των δανειστών, προβαίνοντας σε συνεχείς και  βάρβαρες αυξήσεις του  φορολογικού βάρους, ενώ ο κ. Μητσοτάκης υπόσχεται μείωση  φόρων, που θα είναι εφικτή κυρίως  χάρη στον  περιορισμό των δημοσίων δαπανών. Διαφεύγει, ωστόσο, από τα οικονομικά επιτελεία και των δύο αρχηγών, το γεγονός ότι στην οικονομία   υπάρχει αδιάκοπη αλληλεξάρτηση μεταξύ των  οικονομικών της μεγεθών, έτσι που να είναι δυσδιάκριτες οι τυχόν διαφορές συνεπειών της  αφαίμαξης αγοραστικής δύναμης, στην οποίαν αναγκαστικά καταλήγουν και οι δύο  αυτές  παραπάνω μεθοδεύσεις, παρότι εκκινούν  από διαφορετικές πηγές. Οπωσδήποτε,  η υλοποίηση και των  δύο αυτών μέτρων θα  εντείνει το αδιέξοδο της ελληνικής οικονομίας.

*Το επιτελείο του κ. Τσίπρα συνεχίζει ακάθεκτο  την επιχείρηση φτωχοποίησης μισθωτών και συνταξιούχων,  υποστηρίζοντας πάντοτε ότι....."δεν έθιξε τις κύριες συντάξεις", ενώ ο κ. Μητσοτάκης από την πλευρά του προσπαθεί να  ωραιοποιήσει τις παλαιότερες και οπωσδήποτε ειλικρινέστερες δηλώσεις του, περί της δήθεν ανάγκης απολύσεως μεγάλου αριθμού δημοσίων υπαλλήλων. Έτσι, τώρα, οι μελλοντικές απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων βαπτίστηκαν ως  "κινητικότητα" των υπαλλήλων. Και οι δύο αρχηγοί, πρωθυπουργός και εκκολαπτόμενος πρωθυπουργός,  συνεχίζουν και αλληλοσυμπληρώνουν το ρημαδιό της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, με μέτρα που ουσιαστικά  δεν διαφέρουν μεταξύ τους, προκειμένου να ικανοποιήσουν τις παράλογες απαιτήσεις των δανειστών..

*Και οι δύο, ο κ. Τσίπρας και ο κ. Μητσοτάκης αναμένουν "ανάπτυξη". Και αποφεύγουν να συνειδητοποιήσουν  ότι αυτή αποκλείεται  στα πλαίσια  οικονομίας στην οποία  η ενεργός ζήτηση καταναλωτών και επενδυτών βρίσκεται, για μεγάλο χρονικό διάστημα, στο ναδήρ. Ο κ. Μητσοτάκης, επαναλαμβάνοντας τη δήλωση του προέδρου του ΣΕΒ, ότι δηλαδή απαιτούνται επενδύσεις 100 δις ευρώ για να ορθοποδήσει η οικονομία, φάνηκε να ευελπιστεί (από όσο μπόρεσα να κατανοήσω), ότι θα  εξασφαλίσει  το  ποσό  αυτό κυρίως από αποκρατικοποιήσεις. Δηλαδή, από το ξεπούλημα της πατρίδας μας. Ο κ. Τσίπρας,  εξάλλου, παρότι δεν προσδιορίζει ξεκάθαρα την  προέλευση  της δικής του ανάπτυξης, οι ενδείξεις παραπέμπουν στο ότι  αυτή δεν διαφέρει από την αντίστοιχη του κ. Μητσοτάκη: δηλαδή, είναι   το ξεπούλημα!  

*Και οι δύο ομιλητές στην 81η ΔΕΘ ορκίζονται στο όνομα των μεταρρυθμίσεων, αλλά όμως δεν κατονομάζουν, με τρόπο σαφή και συγκεκριμένο, ποιες είναι αυτές οι περίφημες "μεταρρυθμίσεις".  Ωστόσο, στο χώρο της πιστής εκτέλεσης των μεταρρυθμίσεων βρίσκεται, ίσως, η πιο σημαντική διαφορά, ανάμεσα στον κ. Τσίπρα και στον κ. Μητσοτάκη. Ο κ. Τσίπρας, όπως όλα δείχνουν,  εκτελεί βαρυγκωμώντας   τις "μεταρρυθμίσεις" που ο ίδιος και οι προηγούμενοι   του υπέγραψαν. Αντιθέτως, ο κ. Μητσοτάκης φαίνεται απολύτως πεπεισμένος ότι αυτές οι "μεταρρυθμίσεις" είναι  απαραίτητες, και  ότι  η εκτέλεσή τους θα μας βγάλει από την κρίση. Να παρατηρήσω ότι ο όρος είναι παραπειστικός, καθώς οι  περισσότερες από τις μεταβολές, που απαιτούν οι δανειστές, και οι οποίες εμφανίζονται ως  "μεταρρυθμίσεις"    δεν ανήκουν στην κατηγορία, που αναγνωρίζονται ως τέτοιες, από την οικονομική θεωρία.

*Με αφορμή το εξώφυλλο του τελευταίου τεύχους του περιοδικού The Economist, που αναφέρεται στην τέχνη του ψεύδους από τους πολιτικούς όλων των χωρών, διερωτήθηκα ποιος από τους δύο ομιλητές της ΔΕΘ υπέπεσε σε μεγαλύτερο βαθμό σε αυτό το παράπτωμα. Αναμφίβολα, ο κ. Τσίπρας υπερτερεί, στο σημείο αυτό, προφανώς διότι ο κ. Μητσοτάκης  δεν είχε ακόμη τη χρονική δυνατότητα απόδειξης των όσων εξήγγειλε, ως  ψευδολογία. Ωστόσο, και παρότι ο αρχηγός της ΝΔ ήταν λιγότερο επιρρεπής σε "υποσχολογίες" στην ομιλία του,  σε σύγκριση με τον κ. Τσίπρα, το περιεχόμενο πολλών από τις   εξαγγελίες του δημιουργεί ερωτήματα για το κατά πόσο   απαλλάσσονται από το να  χαρακτηριστούν ως ψεύδη.

Και, έρχομαι τώρα σε ορισμένα σημεία της ομιλίας του κ. Μητσοτάκη, όπως συγκεκριμενοποιήθηκαν και από τη συνέντευξή του:

1. Χωρίς αμηχανία και χωρίς νευρικότητα ο κ. Μητσοτάκης υποστήριξε ότι "έχει τη δύναμη με το επιτελείο του, να βγάλει τη χώρα από τα μνημόνια, χάρη στις "μεταρρυθμίσεις", αλλά και  χάρη στην "αξιοπιστία" που θα αποκτήσει η χώρα,  επειδή  "θα έχουν υλοποιηθεί οι μεταρρυθμίσεις, με τον τρόπο που  τις επιθυμούν και τις επιβάλλουν οι δανειστές". Συνεπώς, ο κ. Μητσοτάκης φαίνεται ότι θεωρεί ως  κύρια αιτία  της  εξαθλίωσής μας τις αργοπορίες, τις παλινωδίες ή και  τις ατέλειες στην πορεία των "μεταρρυθμίσεων". Και αν είναι έτσι,  το οικονομικό επιτελείο του κ. Μητσοτάκη αγνοεί ότι:

*Ο βαθμός "ελαστικότητας" της ελληνικής αγοράς εργασίας κρίνεται  ήδη υπερβολικός,  ενώ η περαιτέρω   εμβάθυνσή της προβλέπεται ότι θα έχει δυσμενείς συνέπειες.

* Το κάκιστο αυτό υπόδειγμα της ελληνικής αγοράς εργασίας, που  εξαιτίας υπερβολικής ελαστικότητας μεταλλάχτηκε σε   ζούγκλα, αποτελεί αντικείμενο   μίμησης, από τη γαλλική κυβέρνηση, και όχι μόνο, προκειμένου να επεκταθεί  και να γενικευθεί. Όπως είναι γνωστό, αυτό  το παρανοϊκό και  το απάνθρωπο  σχήμα αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της ιδεολογίας των φανατικών νεοφιλελεύθερων.

*Η εξαθλίωση των εργαζομένων, που  προωθείται από τη λήψη  μιας σειράς μέτρων, πάντοτε  από τους  φανατικούς  νεοφιλελεύθερους, έχει αποτύχει  παταγωδώς, καθώς δεν κατόρθωσε να υλοποιήσει την υπόσχεσή της που ήταν η αύξηση της απασχόλησης.

*Ολόκληρο το οικοδόμημα του νεοφιλελευθερισμού, με  απόγειο τη στραγγαλιστική λιτότητα, υπόκειται τώρα σε  εντονότατη κριτική όχι, όπως θα ήταν αναμενόμενο,  από "αριστερούς  και κομμουνιστές",  αλλά από την ίδια τη Μέκκα του φιλελευθερισμού: το ΔΝΤ!

*Ο συστηματικός αποκλεισμός της δημοσιονομικής πολιτικής, μετά τη δεκαετία του '70, και η μονομερής εφαρμογή της νομισματικής πολιτικής, όπως απαιτήθηκε από τους νεοφιλελεύθερους, αναγνωρίζεται ήδη ως υπεύθυνος για την  οικονομική στασιμότητα της ΕΕ, καθώς  για τις  ανεξέλεγκτες ανισότητες  κατανομής, που εμποδίζουν την ανάπτυξη. Όλες οι ενδείξεις οδηγούν στην επικείμενη ανατροπή αυτής της κοσμοθεωρίας, και στη διαδοχή της από ένα μεικτό, πιο αποτελεσματικό και πιο ανθρώπινο σχήμα.  Ωστόσο, το περιεχόμενο του σχεδίου ανόρθωσης της ελληνικής οικονομίας, από τη ΝΔ, δεν φαίνεται να έχει παρακολουθήσει αυτές τις μεταβολές, αλλά αντιθέτως  παραμένει αλυσοδεμένο στο παρωχημένο και  τραγικά αποτυχημένο αυτό μοντέλο του φανατικού νεοφιλελευθερισμού.

Αναφορικά με τη δεύτερη "μεταρρύθμιση", δηλαδή το ξεπούλημα ολόκληρης της Ελλάδας, θεωρώ τραγικό το γεγονός ότι αυτή προωθείται και από τα δύο κόμματα εξουσίας. Και ομολογώ, ότι εύχομαι να συνεχιστεί και στο μέλλον η αργοπορία και η αναποτελεσματικότητα, αναφορικά με το ξεπούλημα της χώρας.

2. Χρειάζεται "εθνικό όραμα" μετά το τέλος των μνημονίων, παρατηρεί το σχέδιο της ΝΔ.  Το τέλος  αυτό  προβλέπεται να επιτευχθεί  λίαν προσεχώς, χάρη στην εφαρμογή του σχεδίου της ΝΔ.  Διερωτάται, ωστόσο, κανείς  αν, όντως, μπορεί να γίνει σοβαρός λόγος για την  έξοδο από τα μνημόνια,  όταν είναι γνωστό ότι ο έλεγχος θα εξακολουθήσει ώσπου  η Ελλάδα  αποπληρώσει το 75% του χρέους της. Το  χρέος, όμως,  αυτό  ανέρχεται, συνεχώς, και ειδικότερα τους τελευταίους μήνες με επιταχυνόμενο ρυθμό, αγγίζοντας το 187% του ΑΕΠ. Τι είδους, λοιπόν, βιωσιμότητα του χρέους και έξοδο από τα  μνημόνια υπονοεί το σχέδιο  της ΝΔ;  

3. Το στοιχείο, όμως, που  φαίνεται να συνοψίζει το σύνολο των θέσεων και  της  όλης  συμπεριφοράς της ΝΔ,  φαίνεται να   είναι η απεριόριστη    υποταγή  της  στα κελεύσματα του  διευθυντήριο της ΕΕ. Πράγματι, η ομιλία του κ. Μητσοτάκη στη ΔΕΘ, καθώς και οι απαντήσεις του στη συνέντευξη Τύπου, που ακολούθησε, δεν αφήνουν περιθώρια αμφιβολιών για το ότι η ΝΔ εκλαμβάνει  την όλη στάση της ΕΕ  ως "άψογη προς την Ελλάδα" και έτσι εξηγείται η απόφασή της  να καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να ικανοποιήσει τις ("εύλογες"  κατά τη ΝΔ) απαιτήσεις της. Και όχι μόνο, αλλά επιπλέον, η ΝΔ εμφανίζεται πεπεισμένη ότι "η υλοποίηση των  επιθυμιών της ΕΕ, όπως αποτυπώνονται στα μνημόνια, υπόσχεται να σώσει την Ελλάδα". Προκύπτει, έτσι, ότι η ΝΔ  επενδύει το σύνολο των αποφάσεων και των ενεργειών της στην προσπάθειά της να  ικανοποιήσει την ΕΕ. Παραβλέπεται,  έτσι,  με  απρόβλεπτες και επικίνδυνες συνθήκες, ότι:

* Η ΕΕ  προσφέρει, εδώ και καιρό, άπειρες και ολοένα σοβαρότερες ενδείξεις ότι καταρρέει. Μετά την αποχώρηση της Μ. Βρετανίας   η ΕΕ εμφανίζεται ανήμπορη και ανίκανη να πάρει αποφάσεις, κάτι που αναγνωρίζεται και από τους επικεφαλής της, οι οποίοι στη συνεδρίαση της Μπρατισλάβα, εμφανώς αμήχανοι, "ομίλησαν για πρώτη φορά περί της ανάγκης μεταβολής της  ευρωπαϊκής πορείας". Και συνεπώς εύλογα τίθεται το ερώτημα, με ποιο ακριβώς σκεπτικό, το σχέδιο της ΝΔ, αποτολμά να εξαρτήσει τις τύχες των Ελλήνων, από μια  ΕΕ που, όπως όλα δείχνουν,  αποσυντίθεται;  Και, ακόμη,  γιατί  η ΝΔ δεν αναζήτησε έναν άλλο δρόμο, υγιέστερο και όχι  αυτόν, που είναι τελεσίδικα καταστρεπτικός;

*Το περιεχόμενο των μνημονίων, στο οποίο φαίνεται να ορκίζεται η ΝΔ, έχει αναγνωριστεί από τους πρωτεργάτες του τού ΔΝΤ, ήδη από τις αρχές του 2013,  ως εσφαλμένο και ως υπεύθυνο για την χωρίς προηγούμενο ύφεση, που προκάλεσε στην  Ελλάδα. Και έκτοτε η διαπίστωση αυτή επαναλαμβάνεται συνεχώς από ολοένα  περισσότερα επίσημα χείλη.  Πως είναι, λοιπόν, δυνατόν η ΝΔ να μην αναφέρεται στα σφάλματα αυτά, αλλά αντιθέτως  να εκλαμβάνει την εφαρμογή των  μνημονίων ως.....αναγκαία, και ως επωφελή για την Ελλάδα;

*Το οικονομικό επιτελείο της ΝΔ δεν είναι δυνατόν να αγνοεί ότι τα μνημόνια απέτυχαν, παταγωδώς, και όχι ασφαλώς μόνο επί των ημερών ΣΥΡΙΖΑ, και όχι ασφαλώς "διότι δεν έγιναν οι μεταρρυθμίσεις". Η ΝΔ δεν δικαιολογείται εξάλλου, με το πρόσχημα ότι απεχθάνεται "λαϊκισμούς" και "θεωρίες συνομωσιών",  να κλείνει ερμητικά τα μάτια στις δραματικές αποκαλύψεις, που πια γίνονται σε καθημερινή βάση, και να συνεχίζει να υποστηρίζει ότι "τα μνημόνια αποβλέπουν στο καλό μας". Φυσικά η Ελλάδα χρωστά και οφείλει να πληρώσει τα χρέη της. Ωστόσο, ακριβώς, η εφαρμογή των μνημονίων καθιστά προοδευτικά αδύνατη την αποπληρωμή αυτού του χρέους, καθώς  με λιτότητα, και μάλιστα τόσο στραγγαλιστική,  μειώνεται ακατάπαυτα το ΑΕΠ, ενώ τα συνεχή δάνεια διογκώνουν το χρέος.  

Γνωστά πράγματα ακόμη και σε πρωτοετείς φοιτητές.... Και επιπλέον, η σκληρότητα και η ανάλγητη συμπεριφορά των εταίρων μας, που θα μπορούσαν να  είναι λιγότερο απάνθρωποι, και με σαφώς καλύτερα αποτελέσματα, ουδόλως  δικαιολογεί  τη "γλυκύτητα" με την οποία τους περιβάλλει η ΝΔ. Ερωτάται, και πάλι, γιατί η ΝΔ δεν προσπάθησε να εξασφαλίσει σχέδιο με νέες προδιαγραφές, αλλά  αντιθέτως  προτίθεται να συνεχίσει το ανθυγιεινό περιβάλλον διακυβέρνησης της χώρας  των 6-7 τελευταίων ετών, που αποδεδειγμένα  αποτελειώνει την Ελλάδα. Να υποθέσει κανείς ότι η ΝΔ βασίζεται στην υπόθεση  ότι ως  "θαυματοποιός" η ίδια θα καταφέρει όλα όσα δεν κατάφεραν οι προηγούμενες κυβερνήσεις, παρά το γεγονός ότι  η πλειονότητά τους ήταν  νεοδημοκρατική;

*Η ΝΔ δεν είναι δυνατόν να αγνοεί τις δηλώσεις γνωστών οικονομολόγων, και εντελώς πρόσφατα και των J.Stiglitz και P. Krugman, που είναι κάτοχοι του βραβείουNobel, με βάση τις οποίες "η Ελλάδα, για να σωθεί, πρέπει να επιστρέψει στο εθνικό της νόμισμα". Αλλά.....αν τις γνωρίζει, αυτές και πολυάριθμες ανάλογες δηλώσεις, για ποιο άραγε  λόγο απαξιοί να τις αναφέρει;

*Τέλος,  δυσάρεστα  εντυπωσιακή ήταν  η απουσία, από το περιεχόμενο της ομιλίας του κ. Μητσοτάκη, οποιασδήποτε αναφοράς στην ανάγκη αξιοποίησης των αρκετών και όπως πιστεύω σημαντικών (και διόλου "λαϊκίστικων") επιχειρημάτων που διαθέτει η Ελλάδα, σχετικά με  τις ανορθόδοξες  μεθοδεύσεις, με τις οποίες  εισήλθε στην κόλαση του ΔΝΤ, καθώς και στη δραματική  συνέχεια από τότε. Ακόμη, παραδόξως, δεν ακούστηκε τίποτε και για τις γερμανικές επανορθώσεις. Πως εξηγείται η τόσο σημαντική αυτή παράλειψη;

Συμπερασματικά, και όπως προκύπτει από την ανάλυση που προηγήθηκε, η Ελλάδα δεν μπορεί να ελπίζει στην έλευση καλύτερων ημερών με  την άνοδο στην εξουσία της ΝΔ, εφόσον   δεν μεταβάλλει τις βασικές   κατευθυντήριες γραμμές της διακυβέρνησης της χώρας. Το σχέδιο, επάνω στο οποίο βασίστηκε ο λόγος του κ. Μητσοτάκη στην 81η ΔΕΘ κινείται στα ίδια μήκη και πλάτη με τα αντίστοιχα του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή σε ανεδαφικές ή και σε εμφανώς λανθασμένες υποθέσεις, σε ελπίδες που δεν δικαιολογούνται επειδή έρχονται σε αντίθεση με βασικές οικονομικές αρχές, στην υιοθέτηση παρωχημένων όσο και επικίνδυνων ιδεολογικών σχημάτων, σε πρόταση μέτρων που θα εντείνουν την ήδη ανεπίτρεπτη ανισοκατανομή εισοδημάτων, καθώς και την ανεργία κ.ο.κ. 

Οι ελληνικές ημέρες που αναμένουν τον ελληνικό λαό, αν τελικά εφαρμοστεί  αυτό το σχέδιο, προβλέπονται χειρότερες από τις σημερινές, γιατί ακριβώς τα μέτρα που προτείνονται από τη ΝΔ θα εμβαθύνουν και δεν θα ελαφρύνουν τις ήδη τραγικές συνέπειες των προηγούμενων. Η αλήθεια, βέβαια, είναι  ότι όχι μόνο η ΝΔ, αλλά και οποιοσδήποτε πολιτικός σχηματισμός, που θα επέλεγε να παραμείνει εντός μνημονίων,  θα ήταν , εξ αντικειμένου, ανίκανος να εξασφαλίσει καλύτερα αποτελέσματα. Η απουσία ενός πολιτικού κόμματος με προοπτικές  εξουσίας, και με σχέδιο εξόδου  από τα μνημόνια,  αποτελεί, τελικά, το κέντρο του ελληνικού δράματος.