Σοϊμπλική δραχμή

Κώστας Παπουλής

Δεν έχει καμιά λογική, αλλά και επιστημονική-οικονομική  βάση ότι η Ελλάδα θα μπει σε φάση ανάκαμψης, έστω και σε αυτήν την μικρή που προβλέπουν . Δεν υπάρχει τίποτε που να μπορεί να δώσει ώθηση στην (εντός ευρώ) ελληνική οικονομία, ανεξάρτητα αν υπάρχει σημαντική υποαπασχόληση τόσο του κεφαλαίου, όσο και της εργασίας. Δυνατότητα ανάκαμψης και μάλιστα

ουσιαστικής, υπάρχει μόνο μέσα από την εγκατάλειψη του ευρώ και της υπόθεσης της  ευρωπαϊκής ενοποίησης.

Αντίθετα, το λογικό σενάριο και το πιο πιθανό, είναι τα μέτρα να φέρουν ύφεση και μάλιστα μεγαλύτερη από το μέγεθος των μέτρων, αφού λειτουργεί ο «γνωστός» πολλαπλασιαστής, που πάντα είναι μεγαλύτερος της μονάδας. Μην ξεχνάμε ότι το 2014, αλλά και το 2015, υπήρξαν άλλοι ευνοϊκοί παράγοντες για την ελληνική οικονομία, που όμως έχουν εξαντληθεί. Αν περιορίστηκε η  ύφεση τα δύο προηγούμενα χρόνια, σημαντικό ρόλο έπαιξε η κατάρρευση των τιμών του πετρελαίου και των πρώτων υλών, αλλά και η υποτίμηση του ευρώ. 

Από την άλλη η λεγόμενη εσωτερική υποτίμηση έχει αποτύχει, όπως δείχνει η πτώση των εξαγωγών, ενώ το τεράστιο έλλειμμα ανταγωνιστικότητας της χώρας που ήταν και η βασική αιτία της ελληνικής κρίσης διογκώνεται από την βαριά φορολογία. Ο τουρισμός και αυτός θα επιδεινωθεί, όχι μόνο εξ αιτίας της  φορολογίας που τον καθιστά ακριβότερο, αλλά και από την όποια αποκατάσταση της κίνησης προς την Τουρκία. 

Η τουρκική λίρα έχει άλλωστε υποτιμηθεί σημαντικά έναντι του ευρώ. Επίσης καθώς υποτιμάται η στερλίνα, μπορεί  να γίνεται πάρτι στο Αγγλικό χρηματιστήριο γιατί βελτιώνεται η παραγωγική βάση του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά για τους Βρετανούς τουρίστες η Ελλάδα καθίσταται ένας ακριβός προορισμός. Τέλος ο πληθυσμός μειώνεται λόγω της μετανάστευσης, (το τρίτο ιστορικά μεγάλο κύμα εγκατάλειψης της χώρας) με ταχύτατο ρυθμό,  που «εμμέσως» ενισχύει  την  οικονομική κάμψη.

Όπως φαίνεται  είναι αδύνατον να πιαστεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος, για 1,75% τουΑΕΠ για το 2017 και θα έχουμε «δυσάρεστες» εξελίξεις.

Είναι βέβαιο και τα «προαναγγέλλει» το Δ.Ν.Τ. , θα πρέπει να εξισωθούν οι «νέες» με τις παλιές συντάξεις, να κοπεί η λεγόμενη προσωπική  διαφορά σε όλο τον δημόσιο τομέα κλπ. Οι περικοπές  αυτές των δημοσιών δαπανών θα έχουν μεγάλες και αρνητικές συνέπειες στο παραγόμενο προϊόνκαι στην απασχόληση,    κάτι που συνεπάγεται βάθεμα της ύφεσης. Εκτός, αν συμβεί κάποιο θαύμα και «βρέξει» δολάρια (βλ. ξένες επενδύσεις), ή βρούμε πετρέλαιο  στην Ακρόπολη, η χώρα θα οδηγηθεί όλο και πιο βαθιά στο σπιράλ του θανάτου, με τελικό πιο πιθανό αποτέλεσμα την χρεοκοπία. 

Είναι απίθανο σε τέτοιες συνθήκες να βγει η χώρα στις αγορές, όπως και εξ ίσου δύσκολο, λόγω των πολιτικών συνθηκών που επικρατούν στο «Βορρά» και στο Βερολίνο να πάμε σε τέταρτο μνημόνιο. Δεν αποκλείεται ακόμη, εξ αιτίας αυτών και της μεγάλης ελληνικής κάμψης,  η χρηματοδότηση προς την χώρα να διακοπεί πριν το 2018 λόγω των μεγάλων προβλημάτων της.

Το κόμμα του ευρώ, η εγχώρια ολιγαρχία και τα πολιτικά της κόμματα, θα κάνουν τα πάντα για να μείνουν στο ευρώ. Η οικονομική επιδείνωση, η σκληρότητα των νέων μέτρων που απαιτούνται, η φτώχια και η αθλιότητα που θα αυξηθούν,  η αέναη παράταση της ύφεσης και της παρακμής,  μετά μάλιστα από έξι χρόνια  οικονομικής καταστροφής, είναι καταστάσεις μη διαχειρίσιμες από ένα-δύο κόμματα ίσως και για την οικουμενική. 

Άλλωστε για  αυτό θα οδηγηθεί και ο ΣΥΡΙΖΑ σε εκλογές. Επίσης όπως δείχνει έγκαιρη έρευνα δημοσκοπήσεων (από αυτές που γίνονται με ερωτηματολόγιο), πάνω από το 50%  του εκλογικού σώματος είναι αναποφάσιστο, δεν εμπιστεύεται δηλαδή ούτε τον ΣΥΡΙΖΑ, ούτε την Ν.Δ. μιλάμε δηλαδή για το απόλυτο πολιτικό κενό. Δεν φαίνεται να βγαίνει κυβέρνηση αλλά ακόμη και εάν έβγαινε  δεν θα μπορούσε να κυβερνήσει.

Η πορεία χρεοκοπίας της χώρας σηματοδοτεί την  επιστροφή στην δραχμή αλλά με αυτό το πολιτικό σύστημα στο τιμόνι της χώρας, μάλλον θα είναι μια «Σοϊμπλική» δραχμή.  Δηλαδή οι βαθμοί ελευθερίας της οικονομικής πολιτικής θα είναι περιορισμένοι. Μια χώρα απροετοίμαστη για έξοδο με δικό της τρόπο, οικονομικά διαλυμένη, με έναν λαό ανέτοιμο, οπωσδήποτε με κάποιο κλίμα οικονομικού πανικού, με μια εξαρτημένη    πολιτική και οικονομική ελίτ, θα δεχτεί ότι συμφωνία και όρους της προτείνει το Βερολίνο για ναπαραμείνει στην Ε.Ε.. 

Είναι αυτό που λένε κάποιοι στο   Βερολίνο, για «διάλειμμα» από το ευρώ, δηλαδή παραμονή στην διαδικασία ευρωπαϊκής ενοποίησης, άρα θεωρητικά  αλλά και πρακτικά (μέσα από την οικονομική πολιτική που θα ακολουθηθεί) θα γίνει επώδυνη προσπάθεια για «επιστροφή» στο ευρώ. Με υψηλό χρέος και παραμονή στο δημοσιονομικό σύμφωνο και στην συνθήκη τουΜάαστριχτ, πιθανότατα χωρίς εκδοτικό προνόμιο για την Τράπεζα της Ελλάδος, θα υπάρξει  βελτίωση της ανταγωνιστικότητας (πιθανόν μόνο βραχυχρόνια) λόγω της υποτίμησης και  μιαβελτίωση στη ρευστότητα των τραπεζών. 

Όμως χωρίς δυνατότητα επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής, με λιτότητα, με εξυπηρέτηση μεγάλου κομματιού του χρέους, και τέλος χωρίς να ανακτηθεί η εμπορική και βιομηχανική πολιτική που σημαίνει (σε δεύτερο χρόνο) έξοδο και από την Ε.Ε., δεν υπάρχει  πιθανότητα ουσιαστικής και μεγάλης ανάκαμψης τέτοια που χρειάζεται η χώρα.  

Για να είμαστε σαφείς, το Βερολίνο δεν θα βοηθήσει την Ελλάδα για να εξέλθει από την κρίση, αλλά απλώς θα προσπαθήσει να την «συντηρήσει» στην εντατική, ώστε να «εισπράττει» και να «κερδίζει»  κάτι από αυτήν. Γιατί από τον νεκρό δεν έχει να κερδίσει κανείς, και φυσικά στο Βερολίνο δεν θα ήθελαν να δημιουργήσουν ένα θετικό κοινωνικό και πολιτικό παράδειγμα στην Ελλάδα.

Είναι αλήθεια ότι κάθε μέρα που περνάει, η έξοδος από την κρίση γίνεται όλο και πιο δύσκολη, λόγω της καταστροφής των παραγωγικών δυνάμεων της χώρας. Ένα μεγάλο επιστημονικό δυναμικό έχει χαθεί στο εξωτερικό, ενώ  και κεφάλαιο καταστρέφεται καθημερινά, αφού είναι σαφές ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε φάση αποεπένδυσης, και υποβάθμισης στον διεθνή καταμερισμό εργασίας. Όμως, όπως είπαμε, κυριαρχεί το απόλυτο πολιτικό κενό που δεν μπορούν να το καλύψουν τα συστημικά κόμματα.

Ένα οικονομικό και τεχνικό πρόγραμμα εξόδου από την κρίση υπέρ των δυνάμεων της δημοκρατίαςκαι της εργασίας, έχει διατυπωθεί.  Σαφώς αυτό σήμερα είναι γενικό, είναι ανοικτό και δεν τελειώνει ποτέ, αλλά θα μπορούσε να  συνεχιστεί τώρα και να το ολοκληρώσει και να το εξειδικεύσει μια λαϊκή κυβέρνηση, που θα είχε άλλα μέσα και δυνατότητες σε σχέση με αυτά που έχει σήμερα μια χούφτα επιστημονικού και πολιτικού δυναμικού.

Το μνημόνιο δεν έχει σταθεροποιηθεί, δηλαδή «το Βαρέλι δεν έχει πιάσει πάτο» και όλα δείχνουν ότι δεν έχει πάτο.Κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει μια έκρηξη του λαϊκού παράγοντα που θα ανατρέψει πλήρως όλους τους συσχετισμούς.Τέλος κανείς δεν γνωρίζει τις εξελίξεις της αποσύνθεσης της Ε.Ε. και πως θα επηρεάσουν την πατρίδα μας.

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η παρτίδα όχι μόνο δεν έχει χαθεί για τις δυνάμεις της εργασίας και της δημοκρατίας, αλλά είναι πολλές οι δυνατότητες για να κερδηθεί. Χρειάζεται όμως ένα πολιτικό ρεύμα που θα μιλήσει συγκεκριμένα και λαϊκά για τα άμεσα  προβλήματα, χωρίς ιδεοληψίες και τις γνωστές ξύλινες γλώσσες. Η διαίρεση στην κοινωνία είναι σήμερα ανάμεσα σε ευρωενωσιακή   και αντιευρωενωσιακή πορεία της χώρας και όχι ανάμεσα σε «αριστερά» και «δεξιά» έννοιες που ίσως πλέον στερούνται περιεχομένου. 

Το λαϊκό ένστικτο καταλαβαίνει ότι η επιβίωση,   η εργασία με αξιοπρέπεια, η δημοκρατία και η εθνική κυριαρχία, το κοινωνικό κράτος κλπ σημαίνουν μια πορεία έξω από τις ευρωπαϊκές συντεταγμένες, απελευθέρωση από τον ζυγό του ξένου παράγοντα και τηςεγχώριας  παρασιτικής και εξαρτημένης ολιγαρχίας. 

Το κοινωνικό αυτό ρεύμα  ψάχνει τρόπους για να εκφραστεί και δεν είναι βέβαιον ότι θα εκφραστεί από «αριστερής» απόχρωσης δυνάμεις. Ο χρόνος δεν είναι πολύς και σύντομα θα ξέρουμε τι θα συμβεί στην Ελλάδα, αν θα υποκύψει στο Βερολίνο μετατρεπόμενη έστω και με (Σοϊμπλική)  «Δραχμή», σε μόνιμα αποψιλωμένη περιφέρεια του κέντρου, ή σε ένα ουγγρικού τύπου αυταρχικό μοντέλο,  ή αλλιώς σε ένα νέο κοινωνικό και πολιτικό παράδειγμα στην Μεσόγειο εκτός ευρωενωσιακών συντεταγμένων.  

Ο χρόνος όμως, είναι πολύ συμπυκνωμένος και δίνει πάλι την ευκαιρία σε μια σειρά εστίες κοινωνικές και πολιτικές, των δυνάμεων της εργασίας και της δημοκρατίας, να ενωθούν σε μια μεγάλη φωτιά.