Δημήτρης Πατέλης
Δεν είμαι ειδικός στα τεχνικά, οργανωτικά και καλλιτεχνικά πλαίσια του
θεσμού του Διαγωνισμού Τραγουδιού Eurovision, του αδιάβλητου και
αμερόληπτου των κρίσεών του συμπεριλαμβανομένου. Όσο έτυχε να τον
παρακολουθήσω, διαπίστωσα ότι πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, από αισθητικής
πλευράς, εκείνο που κυριαρχεί (στατιστικά ως προς τις συμμετοχές και
τους εκάστοτε νικητές) είναι ένα προϊόν που κινείται στο πλαίσιο της
εύπεπτης pop μαζικής κουλτούρας, της βιομηχανίας θεάματος ακροάματος.
Τα τελευταία χρόνια, παρατηρούνται κάποια φαινόμενα που ενισχύουν την
άποψη ότι παρόμοιοι θεσμοί δεν είναι και τόσο ιδεολογικά, αξιολογικά και
πολιτικά ουδέτεροι και αμερόληπτοι. Εκτός από την έμμεση ιδεολογική
χειραγώγηση (της «διασκέδασης» με το πρότυπο του καταναλωτισμού και της
συνακόλουθης αγοραίας ιδεολογίας), επιχειρείται και μια άμεση, όλο και
πιο απροκάλυπτη και χονδροειδούς μορφής.
Είδαμε π.χ., ότι κατά την προετοιμασία της «Πορτοκαλί
επανάστασης»-πραξικοπήματος στην Ουκρανία για την ανάδειξη (με
αντισυνταγματική επιβολή από το Ανώτατο Δικαστήριο δύο επαναληπτικών
προεδρικών εκλογών!) του τότε εκλεκτού της Δύσης Β.Γιούσενκο, νικήτρια
αναδεικνύεται η Ρουσλάνα (με ένα «άσμα»-χορευτικό-γαργαλιστικό θέαμα),
που τιμάται το Μάιο του 2014 από την ΥΠΕΞ ΗΠΑ Χ.Κλίντον με το βραβείο
International Women of Courage Award και διαδραματίζει σημαντικό ρόλο
στην επόμενη «έγχρωμη επανάσταση»-ένοπλο πραξικόπημα, ως αποτέλεσμα του
οποίου, με την ωμή και απροκάλυπτη παρέμβαση ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ επικράτησε η
ρεβανσιστικών-ναζιστικών αναφορών και ιδεολογίας χούντα του Κιέβου με τα
επακόλουθά της (δημοψήφισμα-επανένωση της Κριμαίας με τη Ρωσία,
αντιφασιστική εξέγερση στη Ν.Α.Ουκρανία, πόλεμος κατά των εξεγερμένων με
φασιστικά τάγματα κ.ο.κ.).
Το 2016 ο «θεσμός»αναβαθμίζει τον χονδροειδή ιδεολογικό συμβολισμό.
Νικήτρια αναδεικνύεται η Τζαμάλα, με το άσμα «1944», το οποίο
«αναφέρεται στον ξεριζωμό των Τατάρων της Κριμαίας στα τέλη του Β'
Παγκοσμίου Πολέμου». Τυχαία επέλεξε αυτό το άσμα η χούντα του Κιέβου και
τη βράβευσή του οι ιθύνοντες του θεσμού; Θα μπορούσε να ήταν μια αθώα
ωδή στο δράμα ενός λαού, αν λάμβανε χώρα εκτός της συγκεκριμένης συγκυρίας.
Ζούμε σε μια καμπή της παγκόσμιας συστημικής κρίσης και του συνακόλουθου
κλιμακούμενου Γ' Παγκόσμιου Πολέμου. Τα φαντάσματα του φασισμού-ναζισμού
νεκρανασταίνονται στην Ουκρανία, στην Ευρώπη και συνολικά στον κόσμο,
ενώ στη σύρραξη της Ουκρανίας και αλλαχού δεν εμπλέκονται μόνον οι
μεγάλοι παίκτες με τις μυστικές υπηρεσίες, τα όργανα, τις ΜΚΟ τους
κ.ο.κ., αλλά και ζοφερές δυνάμεις όπως οι «γκρίζοι λύκοι» εκ Τουρκίας.
Το ιστορικό θέμα του άσματος (ο εκτοπισμός των Τατάρων της Κριμαίας)
είναι αρκετά περίπλοκο. Απαιτεί επιστημονική μελέτη. Ωστόσο, ποιος
νοιάζεται για την επιστημονική αλήθεια όταν προτάσσονται οι
προπαγανδιστικές ανάγκες του ευρωατλαντικού άξονα στον πόλεμο; Είναι
άθλιες οι λογικές συλλήβδην ιστορικής ευθύνης ενός λαού. Είναι άθλιο να
κρίνεται ένας ολόκληρος λαός βάσει της μερίδας εκείνης που συνεργάστηκε
με τους ναζί, δεδομένου μάλιστα ότι υπήρξαν Τάταροι ήρωες του
αντιφασιστικού αγώνα.
Μερικά στοιχεία: Παρά το γεγονός ότι συχνά προβάλλεται η Κριμαία ως
αμιγώς ταταρική, προπολεμικά, οι Τάταροι της χερσονήσου ήταν η 4η σε
πληθυσμό (μετά τους Ρώσους, Ουκρανούς και Αρμενίους) εθνοτική
κοινότητα(19,4%). Από τους 90.000 εφέδρους της Κριμαίας που
επιστρατεύθηκαν το 1941 στον Σοβιετικό στρατό, κατά την υποχώρηση
λιποτάκτησαν 20.000 (σχεδόν το σύνολο των ταταρικής εθνικότητας). Οι
προεστοί των ταταρικών χωριών (δομημένων κατά παράδοση σε γένη-φυλές με
αυστηρή πατριαρχική ιεραρχία) δέχτηκαν τους κατακτητές ως απελευθερωτές
και προέτρεψαν τον πληθυσμό να καταταγεί μαζικά στα κατοχικά τάγματα
ασφαλείας-εφόδου υπό γερμανική διοίκηση, οι θηριωδίες των οποίων δεν
είχαν προηγούμενο. Βάσει μαρτυριών, στο πλευρό των κατοχικών δυνάμεων
των SS και της Βέρμαχτ, ακόμα και στην κατοχική Ελλάδα, δρούσαν
«μουσουλμάνοι εθελοντές» (Τάταροι και Τουρκμένιοι).
Το Μάιο του 1944, κατά την απελευθέρωση της χερσονήσου, η στρατιωτική
διοίκηση της ΕΣΣΔ έπρεπε σε συνθήκες εν εξελίξει της τεράστιας κλίμακας
αντεπίθεσης του απελευθερωτικού πολέμου: 1.να προστατέψει τον ταταρικό
πληθυσμό από ανεξέλεγκτα πογκρόμ θυμάτων των θηριωδιών των
ταγματασφαλιτών και 2.να προστατευθεί από σημαντικό αριθμό καλά
εκπαιδευμένων από τη Βέρμαχτ δολιοφθορέων που κρύβονταν μεταξύ των
αμάχων. Ο εκτοπισμός ενός πληθυσμού είναι ένα τραγικό γεγονός. Ωστόσο,
ακόμα και με ανθρωπιστικά κριτήρια, τι άλλο απέμενε σε εκείνες τις
συνθήκες;
Έτσι λοιπόν, ακόμα και η βράβευση ενός άσματος σε έναν αμφίβολης μεν
ποιότητας, πλην όμως τεράστιας δημοσιότητας διαγωνισμό, μετατρέπεται σε
μία ακόμα πράξη προπαγανδιστικού πολέμου με ζοφερές ιδεολογικοπολιτικές
και γεωπολιτικές προεκτάσεις: δικαίωση της χούντας του Κιέβου και της
νεκρανάστασης των ναζί, αναβίωση των αντικομμουνιστικών-
στερεοτύπων-ιδεολογημάτων (τα οποία σχεδόν γραμμικά μετεξελίσσονται σε
αντιρωσικά) κ.ο.κ. Ένα «πολιτιστικό γεγονός» ως μια επιπλέον πράξη
εθνικιστικού-σοβινιστικού μίσους και εντάσεων στον εν εξελίξει πόλεμο
που διεξάγεται σε πολλά επίπεδα και μέτωπα, στοχεύοντας και στις
συνειδήσεις...
www.efsyn.gr* <#sdfootnote1anc>/αναπληρωτής καθηγητής Φιλοσοφίας Πολυτεχνείου Κρήτης
dpatelis@science.tuc.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου